Το έργο του John Locke 'Some thoughts concerning education' ως πρότυπο του έργου του Γαβριήλ Καλλονά 'Παιδαγωγία'

Autor: Θεοδώρα, Σφήκα
Rok vydání: 2015
Předmět:
Druh dokumentu: Diplomová práce
Popis: Σε αυτή τη διπλωματική διατριβή θα μελετήσουμε τα πρώτα δύο μέρη του έργου του Γαβριήλ Καλλονά "Παιδαγωγία" και ειδικά τη σχέση τους με τη γαλλική μετάφραση (De l’éducation des Enfans) του "Some Thoughts Concerning Education" του Άγγλου φιλοσόφου John Locke από τον Γάλλο θεολόγο, παιδαγωγό και κυρίως μεταφραστή Pierre Coste. Με το θέμα αυτό έχουν ασχοληθεί ως σήμερα ο Ε. Κριαράς (1954) στο άρθρο του «Γαβριήλ Καλλονάς, μεταφραστής έργων του Locke και του Gracian» και η Σ. Βαρίτη στη διπλωματική της διατριβή Η παιδαγωγική θεωρία και πράξη στο έργο του ιερομόναχου Γαβριήλ Καλλονά. Ο μεν Κριαράς αναφέρει ότι τα δύο πρώτα μέρη του έργου του Καλλονά είναι απλή μετάφραση του Some Thoughts Concerning Education, ενώ η Βαρίτη υποστηρίζει ότι ο Κ. βασίστηκε μεν στο έργο του Άγγλου φιλοσόφου, αλλά, αξιοποιώντας και αρχαιοελληνικές, βιβλικές και πατερικές πηγές, δημιούργησε ένα δικό του παιδαγωγικό εγχειρίδιο, προσαρμοσμένο στις ανάγκες του ορθόδοξου ελληνικού έθνους, και δεν έκανε απλώς μια πιστή μετάφραση του έργου. Η παρούσα μελέτη θα δείξει, μέσα από συστηματική σύγκριση των έργων, ότι η Παιδαγωγία είναι σχεδόν αποκλειστικά μετάφραση και όχι δημιουργική διασκευή. Το έναυσμα για την εκπόνηση της παρούσας μελέτης ήταν το άρθρο του Κριαρά, ο οποίος είναι ο πρώτος που διαπίστωσε ότι το έργο αυτό είναι εν μέρει μετάφραση του Some Thoughts Concerning Education. Αυτό αποτέλεσε σταθμό για τη μετέπειτα αναφορά στην Παιδαγωγία, καθώς οι παλαιότερες εκτιμήσεις του Γ. Ζαβίρα (1872: 239 —241), ο οποίος έζησε κοντά στον Κ., και του Κ. Σάθα (1868: 526) ήθελαν την Παιδαγωγία έργο πρωτότυπο. Ο Ε. Κριαράς (1954: 306–307) κατέληξε στο παραπάνω συμπέρασμα μετά από σύγκριση των δύο κειμένων, καταγράφοντας παράλληλα τα σημεία όπου ο Έλληνας μεταφραστής παραλείπει μεγάλα κομμάτια του έργου του Locke. Σημειώνει επίσης ότι ο Κ. επέφερε ορισμένες αλλαγές στη διατύπωση, προκειμένου να φέρει το κείμενο πιο κοντά στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Επίσης, ο Κριαράς διαπίστωσε ότι ο Κ. δεν εργάστηκε με βάση το αγγλικό κείμενο, αλλά χρησιμοποίησε τη γαλλική μετάφραση του P. Coste. Αυτό επιχείρησε να το δείξει ως εξής. Πρώτον, ο Έλληνας μεταφραστής, αν και δεν υποπίπτει σε γαλλισμούς, βρίσκεται εντούτοις πολύ κοντά στη φρασεολογία του γαλλικού κειμένου. Δεύτερον —και σημαντικότερο κατά τον Κριαρά—, ο Κ. παρεμβάλλει στο κείμενό του χωρία Γάλλων συγγραφέων και αρχαίων Ελλήνων που βρίσκονται στη γαλλική έκδοση. Όπως θα δούμε, το πρώτο ισχύει, το δεύτερο όμως όχι. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να φέρουμε στο προσκήνιο ένα έργο της εποχής του νεοελληνικού Διαφωτισμού και να φωτίσουμε το έργο ενός Έλληνα λόγιου που συνέβαλε σε αυτόν. Ο νεοελληνικός Διαφωτισμός δεν συντελέστηκε μόνον από επιφανείς Έλληνες λόγιους ή διανοούμενους, αλλά και από λιγότερο γνωστούς ανθρώπους των γραμμάτων, οι οποίοι, αν και λησμονημένοι στις μέρες μας (όπως και οι περισσότεροι από τους αντίστοιχους λόγιους διαφόρων ευρωπαϊκών εθνών της ίδιας εποχής), συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό με τα έργα τους και τη διδασκαλία τους. Ένας από αυτούς ήταν ο ιεροδιδάσκαλος Κ., ο οποίος, εκτός από την προσφορά του ως παιδαγωγού και την ενασχόλησή του με τον Ελληνισμό του εξωτερικού, προσέθεσε στην ελληνική βιβλιογραφία το παραπάνω πολύ σημαντικό έργο του J. Locke. Το έργο αυτό περιείχε καινοτόμες ιδέες και μεθόδους για την ανατροφή και την εκπαίδευση των παιδιών, οι οποίες μέχρι τότε δεν υπήρχαν συστηματικά οργανωμένες σε ένα σύγγραμμα. Επιπρόσθετα, θα προχωρήσω σε πλήρη σύγκριση του ελληνικού έργου με το γαλλικό, καταγράφοντας λεπτομερώς τα σημεία όπου τα δύο κείμενα αποκλίνουν ή ταυτίζονται. Τέλος, θα επιχειρήσω να συναγάγω συμπεράσματα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο εργάστηκε ο Κ. για να παραγάγει την Παιδαγωγία.
In this dissertation we looked into the two first parts of the work of Gabriel Kallonas Pedagogy and especially their relation to the French translation (De l’éducation des Enfans) of the English philosopher’s John Locke Some Thoughts Concerning Education from the French theologist, pedagogist and mainly translator Pierre Coste. The motive or elaborating on this study was Kriara’ s article “Gabriel Kallonas, translator of the works of Locke and Gracian”, who is the first to realise that this particular work is partly a translation of Some Thoughts Concerning Education. That fact was a turning point for the preceeding references to Pedagogy, since previous estimation of G. Zavira (1872: 239-241), who lived closely to Kallona and K. Satha (1868: 526) presented Pedagogy to be the prototype work. According to Kriara (1954: 305), Kallonas didn’t translate that work based on the English prototype version but by using its French translation from Pierre Coste, instead. Indeed, by comparing the Greek work with the French and the English we realise that the Greek resembles the French work as far as the way of expressing is concerned. It is especially important to note that Kallonas reproduces the same division and headlines of each unit in the French text, whereas in the English prototype the writer separates the text into units without using headlines in them. Since 1695 up until 1798 the French translation of Locke’s work, was editted a lot of times. Its translator was the French Pierre Coste. Having studied the French translations as well as Kallona’s biography, I reached the conclusion that most probably he used the French translation o 1783 or 1760. In any case, both translations are identical as in fact the one is just a reproduction of the other. After that I followed a comparing study and analysis of Kallonas Pedagogy with the French translation of Some Thoughts Concerning Education, from Coste. This comparison was done as follows; initially I compared the contents of both books and afterwards went on to compare the texts themselves. This whole procedure included the parallel study of both works as well as registration of their differences. Studying the list of differences I reached conclusions the style of the translation and the reasons which led Kallona to bring about the changes he made on the French text and leave out what he finally left out. In the text we can spot 71 points where the Greek writer intervened in the French text which are of three different types of intervention; addings, paraphrasing and omissions. Parts of the French text are mainly left out although the paraphrasing of some parts is also common. Specifically 99,78% of the Greek work is an identical translation of the French while the addings and paraphrasis comprise 0,217%, that is almost just 131 words. Those interventions were done by Kallonas with a view to making his work more comprehensible to the Greek readers. It is notable in many parts that he transfers the examples of the prototype work to the Greek reality and to exclude words or even certain parts which set the meaning of the text to certain places irrelevant to Greece. Moreover, it should be taken into account that Kallonas was not only a priest but also a pedagogist. Pedagogy was found in a handwritten form and we can therefore safely assume that he wanted his work to be used as an educational guide for teachers and parents alike. That specific assumption covelates with the previously mentioned adaptation to the Greek reality as well as the content of the units left out by the Greek writer. These particular units often refer to certain English issues while others, they include general pedagogical matters which are either covered in a summary form in other parts of his work or were considered of least importance for the upbringing and education of Greek children. Taking into consideration the above we cannot characterise Pedagogy as a precise translation but just as a piece of work with elements which reveal an adapted transfer or an adaptation of the English-originated French text into Greek. Kallonas, therefore, worked for the production of a text to be used by Greek educators and parents. Its sounds normal that the writer/translator, since he had chosen to base upon the work De l’éducation des Enfans to translate the text word by word although the contents of it did not yet exist in the Greek literature thus, choosing the points that could apply to the Greek reality and making slight interventions as to adapt the text to Greek. Finally, it should be noted that since then Lockes work Some Thoughts Concerning Education was never translated to Greek, neither was it studied by anyone through the history of Pedagogy in Greece from 1800 up to today.
Databáze: Networked Digital Library of Theses & Dissertations
Externí odkaz: