بررسی مفهوم‌ و مدلول شرم: مقایسه‌‌ی برخی از مهمترین دیدگاه‌های روان‌شناختی‌ با یک دیدگاه الهیاتی-اخلاقی

Autor: جلیل اعتماد, حسین د باغ, بهرام جوکار, مسعود حسینچاری
Jazyk: perština
Rok vydání: 2018
Předmět:
مفهوم سازی شرم
"رویکردهای روان‌شناختی
"عبدالکریم سروش
"تفاوت‌های پارادایمی
"روان شناسی اخلاق
Philosophy. Psychology. Religion
Philosophy (General)
B1-5802
Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects
BL51-65
Zdroj: Ta̓ammulāt-i Falsafī, Vol 8, Iss 20, Pp 109-143 (2018)
Druh dokumentu: article
ISSN: 2228-5253
2588-3615
DOI: 10.30470/phm.2018.32207
Popis: مفهوم سازی شرم یکی از مباحث چالش‌برانگیز در تحقیقات روان‌شناختی است. چالش‌ مفهوم‌پردازی شرم در فرهنگ‌های شرقی و به طور خاص در فرهنگ ایرانی-اسلامی موجبات ابهام قابل توجهی را هم برای اندیشمندان حوزه‌ی دین و هم برای روان‌شناسان به وجود آورده است. پژوهش حاضراز طریق بررسی مفهوم‌سازی و شواهد پژوهشی مربوطه در رویکرد شناختی و روان‌تحلیلی از میان رویکردهای روان‌شناختی در زمینه‌ی شرم و مقایسه‌ی آن با دیدگاه‌ "فضیلت شرم" عبدالکریم سروش به عنوان یک دیدگاه وجودی-الهیاتی-اخلاقی به فهم این تفاوت و روشن ساختن آن برای محققان دین پژوهی و روان‌شناسانکمک می‌کند. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی است و منابع مورد بررسی مقالات و کتاب های روان‌شناسی و مجموعه سخنرانی های عبدالکریم سروش در حوزه شرم بود. همچنین برای صورتبندی دیدگاه سروش در موردمعرفت شناسی اخلاق، کتاب اخلاق خدایان ایشان مدّ نظر قرار گرفت. نتایج بیانگر آن است که در این زمینه ما تنها با یک اختلاف اصطلاح شناختی روبه‌رو نیستیم، بلکه با دو پارادایم متفاوت که ملزومات فلسفی-روان‌شناختی خاص خود را دارند مواجه هستیم. مفروضات مورد اختلاف در مواردی همچون سنخ طرح مسئله، فطری‌نگری هیجان شرم، توجه به سویه‌های وجودشناختی شرم، واقع‌نمون بودن شرم، توجه به اخلاق فضیلت‌گرایانه‌ در شرم و روش‌شناسی بررسی مفهوم و کارکرد شرم نشان داده شد. همچنین ملزومات فلسفی و روان‌شناختی گفته شده هر یک به طور جداگانه مورد بحث قرار گرفت. کلمات کلیدی: مفهوم سازی شرم،رویکردهای روان‌شناختی، روان شناسی اخلاق، تفاوت‌های پارادایمی
Databáze: Directory of Open Access Journals