افزایش بهره‌وری آب کشاورزی تحت سناریوی بهینه‌سازی تخصیص منابع آب با استفاده از الگوریتم (NSGA-II)

Autor: فاطمه زهرا صحابی فرد, علی شاهنظری, سونیا صادقی
Jazyk: perština
Rok vydání: 2024
Předmět:
Zdroj: مدیریت آب و آبیاری, Vol 14, Iss 2, Pp 405-419 (2024)
Druh dokumentu: article
ISSN: 2251-6298
2382-9931
DOI: 10.22059/jwim.2024.369097.1122
Popis: پژوهش حاضر به افزایش بهره‌وری آب کشاورزی در حوضه تجن استان مازندران با استفاده از تخصیص بهینه می‌پردازد. در پژوهش حاضر برای یافتن تخصیص بهینه آب از منابع آبی موجود در منطقه مطالعاتی از روش بهینه­سازی با الگوریتم ژنتیک با رتبه­بندی نامغلوب و برای محاسبه رواناب حاصل از بارش از مدل SWMM استفاده شده است. ازآنجاکه مدل تخصیص بهینه منابع آبی، چندهدفه و دارای بیش از یک پاسخ بهینه است که هیچ‌یک بر دیگری برتری نداشته و براساس شرایط مدیریتی پاسخ مناسب انتخاب می‌گردد، سه پاسخ از پاسخ‌های بهینه موجود در قالب سه سناریو انتخاب شد تا با شرایط فعلی تخصیص آب مورد مقایسه قرار گیرند. نتایج نشان داد بهینه­سازی تخصیص آب، سبب افزایش بهره‌وری آب کشاورزی به میزان 76 درصد برای مرکبات،47 درصد برنج، 60 درصد دانه‌های روغنی، 59 درصد ذرت‌دانه‌ای، 64 درصد گندم، 77 درصد سبزیجات و 76 درصد پنبه برای سناریوی سوم که یک سناریوی بیابانی است، می‌گردد. هم‌چنین سود اقتصادی نیز به طور متوسط حدود 33 درصد افزایش یافته است. با توجه به نتایج، محصول گندم، سبزیجات و دانه­های روغنی پس از برنج و مرکبات نسبت به سایر محصولات موجود در منطقه مطالعاتی نسبت به آب مصرفی بیش‌ترین تولید و عملکرد را دارند. مقدار سطح زیر کشت بهینه برای این محصولات به‌ترتیب برابر با 3200، 2700، 5523 هکتار به‌دست آمده است. با بهینه‌سازی تخصیص منابع آبی ضمن صرفه‌جویی چشم‌گیر در آب مصرفی، محصول تولیدی به‌ازای آب مصرفی و هم‌چنین سود اقتصادی نیز بسته به جواب انتخابی می­تواند افزایش یابد.
Databáze: Directory of Open Access Journals