ویژگی های منظر چندعملکردی در باغ ایرانی (مطالعه موردی: میراث جهانی باغ اکبریه)

Autor: سامان فرزین, سیدمحمدرضا خلیل نژاد, سعیده مرادزاده میرزایی, علی زارعی
Jazyk: English<br />Persian
Rok vydání: 2020
Předmět:
Zdroj: منظر, Vol 12, Iss 52, Pp 6-17 (2020)
Druh dokumentu: article
ISSN: 2008-7446
2008-2169
DOI: 10.22034/manzar.2020.241872.2076
Popis: باغ ایرانی عملکردهای متنوعی داشته و علاوه‌بر عملکرد اصلی، عملکردهای ثانویه و کارکردهای چندجانبۀ منظر مورد توجه سازندگان و صاحبان باغ بوده است. به‌رغم موقعیت راهبردی بیرجند در شرق ایران و حضور سفرا و نمایندگان دول روس و انگلیس و محدودیت امکانات تفرجی شهری، حکمرانان منطقه در دورۀ قاجار و پهلوی را بر آن داشت تا علاوه‌بر ایجاد و ساخت باغ‌های ایرانی برای برگزاری مراسم‌ و مناسبات سیاسی و نمایش قدرت، به نیازهای تفرجی، تولیدی، اقتصادی و فرهنگی محلی نیز پاسخ دهند. فائق آمدن بر کمبود منابع آبی، راهی جز خلق فضاهای سبز چندعملکردی و زون‌بندی باغ ایرانی به‌جای نگذاشت. لذا، باغ اکبریه به عنوان شاخص‌ترین باغ ایرانی شرق ایران برای مطالعۀ چگونگی و ویژ‌گی‌های منظر چندعملکردی (کشاورزی، تفرجی، سکونتی، حکومتی و اقتصادی) انتخاب شد. براین‌اساس، پرسش اصلی تحقیق عبارت است از اینکه آیا باغ اکبریه به عنوان نمونۀ باغ ایرانی شاخص در شرق ایران، دارای منظر چندعملکردی است؟ ویژگی‌های منظر چندعملکردی در باغ اکبریه چیست و در کدام دسته از انواع منظر چندعملکردی طبقه‌بندی می‌شود؟ مقالۀ حاضر در پی آن است که ضمن بررسی و کنکاش در برنامه‌ریزی فضایی و طراحی منظر باغ اکبریه، علاوه‌بر کشف عملکردهای متعدد این باغ، چندعملکردی‌بودن آن را بررسی کرده و نوع منظر چندعملکردی آن را شناسایی نماید.این پژوهش از نظر هدف، در زمرۀ تحقیقات بنیادی و از نظر ماهیت و روش، در زمرۀ تحقیقات تاریخی و توصیفی به شمار می‌آید. پژوهش پیش‌رو با بهره‌گیری از روش‌های موردپژوهی، کتابخانه‌ای، مطالعات میدانی، مستندنگاری تاریخی و انجام مصاحبه با کارشناسان و همچنین برگزاری جلسۀ همفکری و گفتگوی تخصصی در زمستان 1398 انجام شد. نتایج نشان می‌دهد در بستر تاریخی و براساس تحلیل‌های علمی موجود، باغ اکبریه واجد ویژگی‌های منظر چندعملکردی است. همچنین، از میان سه الگوی اصلی منظر چندعملکردی (موزاییکی، وزن‌دار و بنیادین) باغ اکبریه دارای الگوی منظر چندعملکردی وزن‌دار (تلفیق چند عملکرد متجانس در یک فضای واحد) است.
Databáze: Directory of Open Access Journals
Externí odkaz: