| Popis: |
Amaç: Osteoporoz, kemik mineral yoğunluğunun (KMY) azalmasına bağlı olarak kemik mikromimarisinin bozulması ile ortaya çıkan multifaktöriyel bir hastalıktır. Kemik mineral yoğunluğunu etkileyen birçok çevresel faktör bilinmesine rağmen genetik yapının osteoporoz patogenezi ile ilişkisi son zamanlarda incelenmiş ve kemik kütlesi üzerine etkisi olan 150 kadar aday genin varlığı rapor edilmiştir. Ancak bu etkinin dereceleri ile genler ve çevresel faktörlerin etkileşimleri halen net değildir. Bu çalışmada, lomber omurga ve femur boynu KMY değerleri ve osteoporozla ilgili önemli kriterler ile ERα geni XbaI, PvuII polimorfizmleri arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Bu çalışmaya 73 osteoporotik ve 34 osteoporozu olmayan (kontrol) toplam 107 postmenopozal kadın alındı. Osteoporozla ilgili kriterler ve lomber omurga ve femur boynu KMY değerleri ile polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) ve restriksiyon parça uzunluk polimorfizmi (RFLP) tekniklerini kullanarak belirlenen ERα geni XbaI, PvuII polimorfizmleri arasındaki ilişki araştırılmıştır. Hasta ve kontrollerle ilgili araştırma verileri, çeşitli laboratuvar testleri ve standardize sorgulama formlarından elde edilmiştir. Bulgular: Osteoporotik ve osteoporotik olmayan kadınlar arasında XbaI ve Pvu II polimorfizmlerinin genotip, allel ve haplotip frekansları bakımından anlamlı bir fark bulunmamıştır. XbaI polimorfizminde kontrollerde minor allel "X" alleli (G nükleotiti) (MAF=0,457) iken hastalarda "x" alleli (A nükleotiti) (MAF=0,467) olmuş, PvuII polimorfizminde, kontrolde minor allel "P" (C nükleotiti) (MAF=0,485) iken hastalarda "p" alleli (T nükleotiti) (MAF=0,418) olmuştur. Pvu II polimorfizmi ile boyun - lomber KMY arasında xx genotipli hastalarda femur boyun KMY ortalama değerinin, XX ve Xx genotipine sahip bireylerden daha yüksek olduğu (p=0,05), kontrol grubunda ise önemli bir farkın olmadığı bulunmuştur. PvuII polimorfizminde ise hasta ve kontrollerin femur boyun-lomber KMY değerleri arasında hiçbir fark saptanmamıştır. Aile osteoporoz öyküsü bakımından PP, Pp ve pp genotipleri arasında kontrollerde önemli bir fark yok iken (p=0,31), hasta grubundaki fark önemli (p=0,04) olup en yüksek osteoporoz öyküsü PP genotipinde (%85,7) bulunmuştur. Hasta grubunda, Xxpp genotipine sahip olan bireylerden, günde 15 dakika ve üzeri güneşe maruz kalanların, gün içinde hiç güneşe maruz kalmayanlara göre lomber KMY değerlerinin yüksek olduğu saptanmış (p=0,01), kontrol grubunda ise bir fark bulunmamıştır. Osteoporozla ilgili incelenen diğer kriterlerin hiçbirisi ile XbaI, PvuII polimorfizmleri arasında ilişki bulunamamıştır. Sonuç: Osteoporotik hastalarda x ve p allel frekansları daha düşük ve genotipi xx olan hastaların da femur boyun-lomber KMY değerleri daha yüksektir. XbaI polimorfizmi genotipleri bakımından hasta ve kontroller arasındaki fark anlamlı olmasa bile, yüksek KMY değeri ile ilişkili olan "x" allelinin hastalarda düşük kontrollerde yüksek olmasının ön |
