Koncepcja narodu w myśli Floriana Znanieckiego: próba interpretacji

Autor: Krzysztof Brzechczyn
Jazyk: English<br />Polish
Rok vydání: 2024
Předmět:
Zdroj: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, Vol 86, Iss 3 (2024)
Druh dokumentu: article
ISSN: 0035-9629
2543-9170
DOI: 10.14746/rpeis.2024.86.3.14
Popis: Celem artykułu jest interpretacja opracowanej przez Floriana Znanieckiego teorii narodu. Podstawą interpretacji będą następujące pytania/problemy badawcze: (1) Czy przynależność do narodu jest następstwem posiadania pewnych niezależnych od ludzkiej woli cech czy też rezultatem wolnego wyboru? (2) Czy procesy narodowotwórcze były autonomiczne wobec procesów społeczno-politycznych i społeczno-ekonomicznych, czy też były nich redukowalne? (3) Czy istniała (przynajmniej w Europie) jedna uniwersalna ścieżka procesów narodowotwórczych? Odpowiedź na tak postawione pytania pozwala umieścić poglądy Znanieckiego w szerszej perspektywie porównawczej i porównać jego ujęcie z ujęciami innych autorów (takich jak np. Zygmunt Balicki, Ernest Gellner, Feliks Koneczny czy Andrzej Nowak). Według Znanieckiego naród jest wspólnotą opartą na wspólnie podzielanych przekonaniach kulturowych, którym przyznawał obiektywny status. Z tego powodu procesy narodowotwórcze nie są redukowalne do procesów modernizacyjnych i politycznych, choć państwo narodowe może być następstwem procesów narodowotwórczych Takie ujęcie pozwala dostrzec specyfikę rozwoju świadomości narodowej w Europie Środkowej i Wschodniej. W końcowej części artykułu przedstawiam Znanieckiego wizję społeczeństwa światowego opartego na partykularnych kulturach narodowych.
Databáze: Directory of Open Access Journals