ارزیابی ابعاد تاب‌آوری کشاورزان روستایی در برابر خشکسالی و شناسایی راهبردهای معیشتی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان شازند)

Autor: علیرضا دربان آستانه, فرزانه قاسمی
Jazyk: perština
Rok vydání: 2022
Předmět:
Zdroj: روستا و توسعه, Vol 25, Iss 2, Pp 1-22 (2022)
Druh dokumentu: article
ISSN: 1563-3322
2645-6486
DOI: 10.30490/rvt.2020.265393.1018
Popis: افزایش تاب ­آوری کشاورزان به ­منظور کاهش اثرات منفی خشکسالی بر منابع معیشتی، امری ضروری است. بهبود معیشت پایدار مردم روستایی در طی دهه­ های گذشته مورد توجه زیادی قرار گرفته و به­ عنوان یکی از اهداف اصلی توسعه پایدار روستایی مطرح بوده است. لذا هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل ابعاد تاب­آوری کشاورزان و ارائه راهبردهای معیشتی در بخش مرکزی شهرستان شازند است. برای این منظور اطلاعات مورد نیاز در سال 1395 از طریق تکمیل پرسشنامه از 12 روستا جمع­ آوری شد که با استفاده از نمونه­ گیری تصادفی انتخاب شدند. برای ارزیابی تاب­ آوری روستاهای مذکور از چهار بعد اقتصادی، اجتماعی، نهادی و کالبدی-زیست­محیطی بر اساس چارچوب معیشت پایدار استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد تاب ‏آوری کشاورزان در شرایط خشکسالی در ابعاد اقتصادی و نهادی، ناپایدار و در شاخص­ های کالبدی-زیست­ محیطی و اجتماعی در وضعیت پایدار قرار دارد. نتایج حاصل از روش تحلیل خوشه­ ای، پنج راهبرد معیشتی برای جبران و تاب ­آوری کشاورزان در برابر خشکسالی شامل راهبرد اول ناظر بر کشاورزی عمقی و افزایش بهره­ وری، راهبردهای دوم، سوم و چهارم بر تنوع­ بخشی به فعالیت­ های غیرکشاورزی و خانگی و در نهایت راهبرد پنجم مبتنی بر تمایل به مهاجرت شناسایی و ارائه شد. در این راستا حمایت­ دولت از کشاورزان و ارائه تسهیلات ویژه برای آن­ها در جهت کاهش آسیب­ پذیری کشاورزان و تنوع­ بخشی به فعالیت­ های کشاورزان پیشنهاد می­ شود.
Databáze: Directory of Open Access Journals