شناسایی کانون‌های در معرض خطر فرسایش بادی در جنوب شرق دریاچه ارومیه (مطالعه موردی :شهرستان‌های بناب و ملکان)

Autor: مریم بیاتی خطیبی, بهروز ساری صراف
Jazyk: perština
Rok vydání: 2024
Předmět:
Zdroj: هیدروژئومورفولوژی, Vol 11, Iss 39, Pp 143-122 (2024)
Druh dokumentu: article
ISSN: 2383-3254
2676-4571
DOI: 10.22034/hyd.2024.60434.1728
Popis: امروزه در شمال غرب کشور، به دنبال خشک شدن دریاچه ارومیه، کانون‌های جدیدی در فرسایش بادی تشکیل گردیده و این کانون‌ها به سرمنشا تولیدگرد و غبارهای خطرناک تبدیل شده است. با ادامه روند خشکی و مدیریت غیر اصولی آب و خاک، تشکیل کانون‌های فرسایش بادی در قسمت جنوب شرق دریاچه ارومیه، پیامدهای منفی برای طبیعت و سلامت انسان در ابعاد بزرگتر خواهد داشت. در این مطالعه، به منظورشناسایی کانون‌های فرسایش بادی، تغییرات تراز آب دریاچه ارومیه بر اساس الگوی نوسانات پارامترهای اقلیمی و با استفاده از داده‌های دراز مدت ایستگاه‌های موجود در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه بررسی شد. برای شناسایی مناطق منشا تولید ریزگرد و ردیابی طوفان‌های گردو غباردر محدوده مورد مطالعه، از داده‌های هواشناسی دید افقی زیر1000 متر و مدل لاگرانژی HYSPLITحالت‌پسگرد و از REANALYSISبرای ردیابی بیشترین میزان فراوانی گرد و غبار(با بازه 5 ساله)در 26 تزار فشاری ( 100-1000هکتوپاسکال)، مورد استفاده قرارگرفت. در محدوده مورد مطالعه (شهرستان بناب و ملکان)کانون فرسایش بادی با استفاده از داده‌های AODپایگاه MACCبا دقت مکانی0.125 × 0.125درجه جغرافیای و مقیاس زمانی روزانه، بررسی شد. در این مطالعه از پایگاه ماهواره‌های ترا و آکوا MODISبا طول موج550 نانومتر برای تولیدداده‌های AOD بهره گرفته شد. بررسی تصاویر ماهواره مودیس و اجرای شاخص بارزسازی ریزگرد، وقوع توفان‌های مشخص گرد و غبار در فراز دریاچه ارومیه و همچنین جنوب شرق دریاچه در روزهای مختلف را اثبات کرد. بررسی‌ها نشان دادکه ریزگردهای نمکی گسترده‌ای در تمامی بخش‌های دریاچه ارومیه و از جمله جنوب شرق دریاچه در محدوده شهرستان بناب در حال گسترش هستند و ریزگردهای این بخش در بستر جریانات جوی به سمت شرق و جنوب شرق تا مسافتی بیش از 140 کیلومتر و در جهت شمال شرق در مسافتی بیش از150 کیلومتر در طی 12 ساعت منتشر می شوند .
Databáze: Directory of Open Access Journals