Popis: |
2003 Yılında UNESCO tarafından kabul edilen Somut Olmayan Kültürel Miras kavramı, 2006 yılında TBMM tarafından da kabul edilmiştir. Kültürel miras ürünü olan temsiller, anlatımlar, bilgiler, beceriler ve bunlara ilişkin araçlar, gereçler ve kültürel mekanlar Somut Olmayan Kültürel Miras kavramının çerçevesini oluşturmaktadır. Sözleşmenin en önemli konularından biri olan el sanatlarına beş alan dahil edilmiştir. Bunlar dokumacılık, nazar boncuğu, telkâri, bakırcılık ve halk mimarisidir. Anadolu’da 2500 yıllık bir geçmişe sahip telkârinin ülkemizde en önemli merkezlerinden olan Midyat, telkâride kullanılan malzemeleri, mesleği icra eden ustaları ve üretim süreçleriyle geleneksel özelliklerini korumaktadır. Türkiye’de Beypazarı, Trabzon ve Mardin’de işlendiği bilinen telkâri sanatıyla yüzyıllardır takı, ev aksesuarı, hediyelik eşya türünde eserler üretilmektedir. Midyat’la özdeşleşmiş olan telkâri, burada çoğunlukla Süryaniler tarafından yapılan bir sanattır. 22 Mikrona varan tel inceliği ile son derece zarif ve göze hitap eden bir takı tekniği olan Midyat telkârisi kadim bir geçmişe sahiptir.Bu çalışmada Yaşayan İnsan Hazineleri ölçütlerine uygun olduğu düşünülen üç telkâri ustasına ulaşılmıştır. Mevcut durumu araştırmak ve belirlemek amacıyla betimsel yöntem kullanılmıştır. Midyat telkârisini geleneksel üretim şekli ile günümüzde yaşatmaya çalışan ustalarla çalışma yapılmıştır. Ustalarla 2020 Aralık ayında atölye ortamında görüşme tekniği uygulanmıştır. Görüşme tekniği ile ustalara telkâri sanatı, bu sanatın geleneksel özellikleri, teknikleri, güncel durumu ve bu sanatın geleceğine dair sorular sorulmuştur. Bu çalışma telkâri sanatının geleneksel özelliklerini, güncel durumunu ve ustaların gelecek ile ilgili düşüncelerini ortaya koyması bakımından önemlidir. |