اثر همزیستی با گونههای میکوریزا و پرایمینگ بذر بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه کنجد (Sesamum indicum L.) در سطوح تنش خشکی
| Autor: | عبدالحسین عسکری, محمدرضا اردکانی, سعید وزان, فرزاد پاک نژاد, یعقوب حسینی |
|---|---|
| Jazyk: | perština |
| Rok vydání: | 2018 |
| Předmět: | |
| Zdroj: | بوم شناسی کشاورزی, Vol 10, Iss 4, Pp 1229-1244 (2018) |
| Druh dokumentu: | article |
| ISSN: | 2008-7713 2423-4281 |
| DOI: | 10.22067/jag.v10i4.63405 |
| Popis: | این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر تنش خشکی، پرایمینگ بذر و همزیستی با گونههای قارچ میکوریزا آربوسکولار بر عملکرد و اجزای عملکرد کنجد (Sesamum indicum L.) بهصورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در سالهای 1393 و 1394 در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی حاجیآباد هرمزگان اجرا گردید. فاکتور اصلی تنش خشکی شامل: آبیاری بر اساس تأمین 100درصد نیاز آبی گیاه (آبیاری نرمال)، تأمین70 درصد نیاز آبی گیاه (تنش ملایم) و تأمین50 درصد نیاز آبی گیاه (تنش شدید)، فاکتور فرعی پرایمینگ در سه سطح: بدون پرایمینگ (شاهد)، هیدروپرایمینگ و اسموپرایمینگ و فاکتور فرعی دیگر شامل سطوح قارچ میکوریزا: بدون استفاده از قارچ میکوریزا (شاهد)، استفاده از گونههایGlomus mosseae و Glomus intraradices بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب دادهها نشان داد که اثر ساده تنش خشکی تأثیری معنیدار (P≤0.01) بر کلیه صفات مورد بررسی داشت. اثر تلقیح میکوریزا بر تمامی پاسخهای گیاهی اندازهگیری شده (P≤0.01) و تیمار پرایمینگ بر صفت تعداد دانه در هر کپسول (P≤0.01) و همچنین بر صفات وزن هزاردانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک دارای تأثیری معنیدار (P≤0.05) بود. اثرات برهمکنش آبیاری × میکوریزا فقط بر صفت عملکرد دانه (P≤0.05)، اثرات برهمکنش میکوریزا × پرایمینگ بر صفت تعداد دانه در هر کپسول (P≤0.01) و بر صفت وزن هزاردانه (P≤0.05) معنیدار بود. نتایج همچنین نشان داد که بیشترین عملکرد دانه و تمامی صفات اندازه گیری شده، مربوط به آبیاری با تأمین 100 درصد نیاز آبی گیاه (آبیاری نرمال) بهدست آمد. افزایش مقدار آبیاری از 50 درصد نیاز آبی گیاه به 100 درصد نیاز آبی، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک را به میزانهای 4/39 و 7/26 درصد بهبود بخشید. تلقیح با قارچ میکوریزا گونههای G. mosseaeو G. Intraradices نسبت به عدم مصرف قارچ میکوریزا، عملکرد دانه را به میزانهای 4/10 و 7/4 درصد بهبود داد. پرایمینگ بذر نسبت به عدم پرایم بذر عملکرد دانه را به میزان 2 درصد افزایش داد. هر چند تنش خشکی باعث کاهش عملکرد کنجد شد، ولی استفاده از قارچ میکوریزا شدت اثر آن را کاهش داد. همچنین، تأثیر دو گونه میکوریزا بر عملکرد کنجد و اثر آنها بر کاهش خسارت تنش متفاوت بود، بهطوریکه قارچ میکوریزا G. mosseae دارای قدرت همزیستی بیشتری در مقایسه با G. intraradices بود و از افت شدید عملکرد کنجد در شرایط تنش خشکی جلوگیری نمود. |
| Databáze: | Directory of Open Access Journals |
| Externí odkaz: |
|