غنی‌سازی زیستی ارقام گندم نان (Triticum aestivum L.) قدیمی و جدید توسط محلول-پاشی فرم‌های مختلف روی و آهن

Autor: الیاس آرزمجو, محمدعلی بهدانی, سهراب محمودی, بهزاد صادق زاده
Jazyk: perština
Rok vydání: 2019
Předmět:
Zdroj: بوم شناسی کشاورزی, Vol 11, Iss 2, Pp 453-466 (2019)
Druh dokumentu: article
ISSN: 2008-7713
2423-4281
DOI: 10.22067/jag.v11i2.67935
Popis: محلول­پاشی، رویکردی اجرایی، پایدار، اقتصادی و کاملاً مؤثر جهت غنی­کردن عناصر ریزمغذی ضروری در دانه گیاهان زراعی است. به­­منظور بررسی اثر محلول­پاشی فرم­های مختلف روی و آهن بر انتقال مجدد ماده خشک و کیفیت دانه 4 رقم گندم نان (Triticum aestivum L.) در دو منطقه با خصوصیات خاک متفاوت در استان خراسان جنوبی، آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 95-1394 به اجرا درآمد. عوامل مورد بررسی عبارت بودند از: ارقام گندم (روشن، بک­کراس روشن، بم و افق)؛ مصرف روی در سه سطح محلول­پاشی با آب (شاهد)، سولفات­روی و کلات­روی و مصرف آهن نیز در سه سطح محلول­پاشی با آب (شاهد)، سولفات­آهن و کلات­آهن (معادل 5/2 کیلوگرم در هکتار). آزمایش اول در منطقه امیرآباد بیرجند با بافت خاک لومی­رسی­شنی و pH 1/8 و EC 8/10 دسی­زیمنس بر متر و آزمایش دوم در منطقه محمدیه بیرجند با بافت خاک لومی، pH معادل 6/7 و EC 4/4 دسی­زیمنس بر متر انجام گردید. بر اساس نتایج حاصله غلظت روی و آهن دانه در امیرآباد به ترتیب 9/52 و 9/62 پی­پی­ام در مقایسه با مقادیر آن­ها در محمدیه به ترتیب، 3/39 و 7/50 پی­پی­ام، کم­تر بود. ارقام قدیمی­تر روشن و بک­کراس روشن از غلظت روی، آهن و فسفر دانه بیشتر و انتقال مجدد ماده خشک کم­تری در مقایسه با ارقام جدید بم و افق برخوردار بودند. بیشترین میزان، کارایی و سهم انتقال مجدد نیز به رقم افق و پس از آن به رقم بم اختصاص داشت. در آزمایش حاضر مشاهده گردید که محلول­پاشی سولفات­روی منجر به بهبود 18 و 4/4 درصدی غلظت روی و نیتروژن و کاهش 15 درصدی فسفر دانه و محلول­پاشی سولفات­آهن نیز منجر به افزایش 13 درصدی غلظت آهن و کاهش 11 درصدی فسفر دانه در مقایسه با شاهد گردید. اثرات افزایشی فرم­های سولفاته روی و آهن بر غلظت آن­ها در دانه در مقایسه با فرم­های کلاته نیز بهتر بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که استفاده از هر یک از منابع روی و آهن می­تواند منجر به بهبود صفات کیفی گندم شود.
Databáze: Directory of Open Access Journals
Externí odkaz: