تحلیل ساختارشکنی و تقابلهای دوگانه در رمان «این خیابان سرعتگیر ندارد»

Autor: فریبا رحیمی, ناصر علیزاده خیاط, آرش مشفقی
Jazyk: Avestan<br />Arabic<br />Persian
Rok vydání: 2020
Předmět:
Zdroj: زبان و ادب فارسی, Vol 72, Iss 240, Pp 139-167 (2020)
Druh dokumentu: article
ISSN: 2251-7979
2676-6779
DOI: 10.22034/perlit.2020.10285
Popis: تقابل‌های دوگانه و ساختارشکنانه در رمان‌های زن‌نوشته، با دست‌یابی به زبان و ویژگی‌های اصلی، با کاربرد فرهنگ و ایدئولوژی خاص زنانه در آثار ادبی سروکار دارد. این نوع نقد در آثار داستانی به دو شیوه انجام می‌شود: نخست، جلوه‌های زن که شخصیت و نقش زن را در داستان پررنگ می‌کند. دوم، نقد زنان که در آن به زنان نویسنده و آثار زن‌نوشته توجه می‌شود. رمان «این خیابان سرعت‌گیر ندارد» اثر مریم جهانی، یکی از رمان‌های زن‌محوری است که در سال‌های اخیر با دغدغۀ بررسی دنیای زنان جای خود را در میان رمان‌های معاصر فارسی باز کرده است. با توجه به اهمیت این رمان در جریان رمان‌های زن‌نوشته در ادبیات داستانی پس از انقلاب، این جستار به شیوۀ توصیفی- تحلیلی، مبتنی بر عناصر ساختارشکنی تلاش کرده است به واکاوی عناصر زن‌نوشته‌های ادبیات معاصر در این رمان بپردازد و به این نتیجه دست یافته است که این رمان مدرنیستی به شیوۀ ساختارشکنانه در پی ایجاد تردید در تقابل دوگانۀ مرد و زن است. ازاین‌جهت، شخصیت‌های زن داستان موقعیت و هویت زنانۀ خویش را محصول روابط اجتماعی تحمیلی مردسالار می‌دانند که مردان و اقتدار زبان مردانه برایشان آفریده است. زبان نوشتاری متن به سبب انعکاس باورها، جهان‌بینی و عواطف زنانه، برجسته کردن تظلم زنانه در تقابل با مرد، توجه به حس بیزاری و هراس در زنان، حس استقلال زنانه، اعتراض به نگاه سرکوبگر مردانه و پاسخ به آن با شعار «من یک زنم، اما می‌توانم بهتر از یک مرد باشم» و غیره، تلاشی برای رسیدن به سبک زن‌نوشتاری به شمار می‌رود.
Databáze: Directory of Open Access Journals