تحلیل و سطح‌بندی پیشران‌های کلیدی مؤثر بر افزایش تاب‌آوری کالبدی شهر تهران در برابر زلزله با استفاده از مدل‌سازی ساختاری-تفسیری ISM (مورد پژوهی: منطقه 10)

Autor: امین لطیفی, کرامت اله زیاری, سید مجید نادری
Jazyk: English<br />Persian
Rok vydání: 2022
Předmět:
Zdroj: جغرافیا و مخاطرات محیطی, Vol 11, Iss 3, Pp 285-309 (2022)
Druh dokumentu: article
ISSN: 2322-1682
2383-3076
DOI: 10.22067/geoeh.2021.72853.1117
Popis: تاب‌آوری رویکردی نو در راستای ارتقای ظرفیت مانایی و تحمل‌پذیری بنیان‌های توسعه در شهرهاست. هدف از پژوهش پیش‌رو مدل‌سازی پیشران‌های کلیدی مؤثر بر افزایش تاب‌آوری کالبدی منطقه 10 تهران در برابر زلزله با رویکرد آینده‌نگاری و طراحی ارتباطات بین این پیشران‌ها است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده و پیشران‌های کلیدی موردبحث با روش تحلیل محتوا شناسایی شده‌اند. در بخش مدل‌سازی، از آرای خبرگان دانشگاهی در حوزه تاب‌آوری با روش دلفی استفاده شده است. داده‌ها با ابزار مصاحبه و پرسشنامه دو‌به‌دویی جمع‌آوری و با استفاده از ملاک روایی صوری، روایی پرسشنامه سنجیده شده است. روابط بین پیشران‌های کلیدی مؤثر بر افزایش تاب‌آوری کالبدی نمونه موردمطالعه در برابر زلزله با استفاده از روش مدل‌سازی ساختاری-تفسیری (ISM) تعیین و به‌صورت یکپارچه تحلیل شده است. درنهایت با استفاده از تحلیل میک‌مک (Micmac) نوع پیشران‌های کلیدی با توجه به اثرگذاری و اثرپذیری آن‌ها بر سایر عوامل مشخص و در شش عرصه، سطح‌بندی شده‌اند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که پیشران‌ "کلاس دانه‌بندی" با بیشترین قدرت نفوذ، زیربنا و محرک اصلی تاب‌آوری کالبدی شهری بوده و هرگونه اقدام برای افزایش تاب‌آوری کالبدی نمونه موردمطالعه در برابر زلزله، مستلزم اصلاحات در این پیشران است. پیشران‌های "توزیع خدمات" و "استحکام بناهای با کاربری عمومی" نیز به ترتیب با میزان قدرت نفوذ 1 و 3 کمترین تأثیر را در تاب‌آوری کالبدی نمونه موردمطالعه دارند. همچنین نتایج پژوهش حاکی از این است که عناصر در سطوح بالاتر، قدرت تحریک‌کنندگی کمتر و میزان وابستگی بیشتر دارند.
Databáze: Directory of Open Access Journals