Dwie nowoczesności Nowej Huty
Autor: | Katarzyna Łatała, Kamil M. Wielecki |
---|---|
Jazyk: | English<br />Polish |
Rok vydání: | 2024 |
Předmět: | |
Zdroj: | Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Kulturoznawcze, Vol 27, Iss 4, Pp 69-85 (2024) |
Druh dokumentu: | article |
ISSN: | 0860-6668 56964544 |
DOI: | 10.19195/0860-6668.27.4.5 |
Popis: | Teza, której bronimy w artykule, jest dwojaka. Po pierwsze, twierdzimy, że Nowa Huta przeszła przez dwie nowoczesności — socjalistyczną i postsocjalistyczną. Krakowska dzielnica jest punktem węzłowym, w którym te dwie nowoczesności — a być może i więcej — splatają i ścierają się ze sobą. Po drugie, argumentujemy, że Nowa Huta stanowi materialny znak ciągłości i zerwań polskiej historii. Stoi ona w centrum polskich sporów tożsamościowych, w których strony zawsze muszą się jakoś ustosunkować do socjalistycznej przeszłości. Dla jednych — symbol zbrodniczego systemu narzuconego przez radzieckiego okupanta, inżynierii, której poddano polskie społeczeństwo i synonim szpetoty. Choć również miejsce walki o krzyż i oporu, który klasa robotnicza stawiła rzekomo reprezentującej ją partii. Dla drugich — element dziedzictwa kulturowego, które trzeba chronić; realizacja progresywnych ideałów sprawiedliwości społecznej, a współcześnie najbardziej zielona dzielnica Krakowa. Teoretycznymi podstawami naszej argumentacji są teoria wielu nowoczesności Shmuela Eisenstadta oraz teoria dwóch nowoczesności Susanne Brandtstädter. Rozpoczynamy od omówienia nowoczesności okresu socjalistycznego w Nowej Hucie opierając się na treściach ówczesnej sztuki propagandowej oraz krytycznej, tworzących narrację o dzielnicy. Następnie przechodzimy do okresu postsocjalistycznego, analizując zmiany, którym w wyniku transformacji ustrojowej podlegała Nowa Huta i dyskurs o niej. Na zakończenie porównujemy nowoczesność postsocjalistyczną do socjalistycznej. |
Databáze: | Directory of Open Access Journals |
Externí odkaz: |