نقش ترجمه در میراث نوشتاری تصوّف ایران (با تکیه بر دو ترجمة کتاب عوارف‌المعارف)

Autor: habib ollah abbasi
Jazyk: perština
Rok vydání: 2018
Předmět:
Zdroj: تاریخ ادبیات, Vol 10, Iss 2, Pp 99-112 (2018)
Druh dokumentu: article
ISSN: 2008-7349
2588-6878
DOI: 10.48308/hlit.2018.98891
Popis: فنّ ترجمه در بنای فرهنگ‌های بشری تأثیری غیر قابل انکار داشته است، تا بدان‌جا که برخی ترجمه را عامل اصلی رنسانس اسلامی در سدة چهارم و رنسانس اروپایی در سدة شانزدهم می‌دانند. بدون تردید ترجمه در شکل‌گیری و رشد و بالش نثر عرفانی در زبان فارسی سخت مؤثر بوده است؛ به‌ویژه در تألیف و تدوین متون متمکّن نثر عرفانی که با ترجمة شرح التّعرف آغاز شد. چند متن متمکّن و سازمانی هستند که پیوسته مورد عنایت صوفیان بوده‌اند. همین اقبال بدان‌ها موجب شده که دو نوع ترجمة کاملاً آزاد و فرآوری‌شده در حدّ تألیف از آن‌ها انجام پذیرد. یکی از آن‌ها رسالة قشیریه است و دیگری کتاب عوارف‌المعارف سهروردی است که از همان زمان حیات نویسنده سخت مورد اقبال قرار گرفته و چندین ترجمه و تعلیقه بر آن نوشته شده است. در مقال حاضر به معرفی و مقایسة دو ترجمة مهم که یکی ترجمه‌ای نسبتاً آزاد است، لیک اگر از برخی کاستی‌ها و افزوده‌های آن چشم بپوشیم هم‌چنان وفادار به اصل عربی بوده است و آن ترجمة اسماعیل بن عبدالمؤمن اصفهانی است و دیگر ترجمه‌ای که قدما از آن در ذیل عوارف‌المعارف به عنوان ترجمة آن یاد کرده‌اند، ولی مصحّح کتاب، آن را تألیفی مستقل می‌شمارد و آن مصباح‌الهدایة و مفتاح الکفایة است. پس از اشارت به اهمیّت فنّ ترجمه و انواع آن و معرفی اصل کتاب عوارف‌المعارف و مؤلف آن، و معرفی مختصر دو ترجمة مورد بحث، به مقایسه و نتیجه‌گیری در این باره پرداخته‌ایم.
Databáze: Directory of Open Access Journals