Popis: |
Memory of the borders: The demarcation productivity of Vodici in the Mijaci - inhabited Macedonian villages of Bituše and Ehloec The main aim of this article is to present ways of expressing the inner (religious) and external (ethnic) social boundaries of Mijaks, as they appear during the celebration of the festival of Epiphany (Revelation of Lord / Baptism of Christ in the Jordan / Vodici) in the villages of Bituše and Ehloec (Western Macedonia). The realization of this goal is based on the notion of the demarcation productivity of Vodici, developed based on Nikita Ilyich Tolstoy’s theory of ritual codes, with its semiotic foundations of Yuri Lotman’s signifying elements; insights concerning the relationship between rituals and social boundaries made by Anthony Cohen and Macin Lubaś; Clifford Geertz’s observations on the ritual ignorance of newly-created urban social patterns; the notions of collective memory of religious groups of Maurice Halbwachs; Paul Connerton’s commemorative ceremonies and the concept of media of memory, developed by Jan Assmann, Astrid Erll and others. The sources of analysis are the results of my fieldwork, i.e. participant observation and in-depth interviews (primary sources, 2012–2014), carried out in the mentioned villages, as well as secondary sources: printed materials, manuscripts, as well as audio and video recordings. Pamięć o granicach. Demarkacyjna produktywność Wodzic w mijackich wsiach Bituše i Ehloec Podstawowym celem artykułu jest przedstawienie sposobów ekspresji wewnętrznych (różnowierczych) i zewnętrznych (etnicznych) granic społecznych Mijaków, ujawniających się podczas obchodów święta Epifanii (Objawienie Pańskie/Chrzest Chrystusa w Jordanie/ Wodzice) we wsiach Bituše i Ehloec (zachodnia Macedonia). Realizację tego zamierzenia autorka opiera na demarkacyjnej produktywności Wodzic, wypracowanej w oparciu o teorie: kodów obrzędowych Nikity Ilicza Tołstoja z jej semiotycznymi fundamentami elementów znaczących Jurija Łotmana; zależności między obrzędami a granicami społecznymi Anthony Cohena i Marcina Lubasia; rytualnej ignorancji nowo powstałych miejskich wzorów społecznych Clifforda Geertza; pamięci zbiorowej grup religijnych Maurice Halbwachsa; ceremonii upamiętniających Paula Connertona oraz mediów pamięci Jana Assmanna, Astrid Erll i in. Źródłami analiz są wyniki własnych badań terenowych, tj. obserwacji uczestniczącej oraz wywiadu pogłębionego (źródła wytworzone, 2012–2014), przeprowadzonych we wspomnianych miejscowościach, a także materiały zastane, drukowane, rękopisy, zapisy audio i audio-video. |