'ÂSİYÂB-I FELEK ÂHİR ÖĞÜDÜR DÂNEMİZİ': EVLİYA ÇELEBİ’NİN SEYAHATNÂMESİ’NDE DEĞİRMENLER

Autor: BAŞKUTLU, Salih
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2022
Předmět:
Zdroj: Issue: 54 291-308
Pamukkale University Journal of Social Sciences Institute
Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
ISSN: 1308-2922
2147-6985
Popis: The origin of mills is based on the first grinding stones that the Ancient Age civilizations used to grind grains which are one of the essential nutrients. Natural energy sorts such as water and wind began to replace energy sources based on living beings as the civilizations advanced their development. The mills, which were among the oldest producing centres, also contributed to the social and cultural development of the Ottoman civilization. In this sense, the mills were very common in the lands of the empire. The travellers were the ones who witnessed to them best. Evliya Çelebi (1611-1682), who was one of these travellers, devoted a large space to mills while he was drawing a detailed panorama of the Ottoman lands in his work which is known as the Evliya Çelebi’s Seyahatnâme today. Evliya Çelebi frequently mentioned hand mills, horse mills, water mills, windmills, car mills and ship/raft mills in his travelogue. Çelebi also claimed about the woodworking sawmills, wool-spinning felt mills and iron-forging samakov mills, in addition to the classical flour mills. The milling industry in the Ottoman State will be explored through the Evliya Çelebi’s travelogue and some Western observers in this study.
Değirmenlerin kökeni, Eski Çağ uygarlıklarının temel besin maddelerinden olan tahılları öğütmek için kullandıkları ilk öğütme taşlarına dayanmaktadır. Uygarlıklar gelişimlerini ilerlettikçe canlı varlıklara dayanan enerji kaynaklarının yerini su ve rüzgâr gibi doğal enerji türleri almaya başladı. En eski üretim merkezlerinden olan değirmenler Osmanlı medeniyetinin sosyal ve kültürel anlamda gelişmesine de katkı sunmuşlardır. Bu açıdan geniş imparatorluk mülkünde değirmenlere çok sık rastlanırdı. Bu rastlantının en iyi tanıklığını da seyyahlar yapmıştır. Bu seyyahlardan biri olan Evliya Çelebi (1611-1682), günümüzde Evliya Çelebi Seyahatnâmesi olarak bilinen eserinde Osmanlı coğrafyasının ayrıntılı bir panoramasını çizerken değirmenlere geniş yer ayırmıştır. Evliya Çelebi, seyahatnâmesinde el değirmenleri, at değirmenleri, su değirmenleri, yel değirmenleri, araba değirmeni ve gemi/sal değirmenlerinden sıkça söz etmiştir. Çelebi, klasik un değirmenlerinin yanı sıra ağaç işleyen bıçkı değirmenleri, yün eğiren keçe değirmenleri ve demiri döven samakov değirmenlerinden de bahsetmiştir. Bu çalışmada Evliya Çelebi’nin seyahatnâmesi ve Batılı bazı gözlemcilerin notlarından Osmanlı Devleti’ndeki değirmencilik endüstrisi incelenecektir.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: