Translation as Intertextual Creativity: A Case Study on La Galatea in French and in Turkish

Autor: AYAYDIN CEBE, Günil Özlem
Jazyk: angličtina
Rok vydání: 2018
Předmět:
Zdroj: Volume: 12, Issue: 1-2 67-84
Cankaya University Journal of Humanities and Social Sciences
ISSN: 1309-6761
Popis: Bumakalede, metinlerarası bağlarla ilişkilenmiş dört anlatının yakındanincelenmesi yoluyla Fransız ve Osmanlı edebiyatlarında çeviri uygulamalarıhakkındaki çalışmalara katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Bunlardan ilki, Miguelde Cervantes’in ilk kitabı olarak 1585’te basılan La Galatea başlıklıpastoral romanstır. Fransız yazar Jean-Pierre Claris de Florian, 1783 yılındabu romansa, deyim yerindeyse, bir nazire yazarak Galatée başlığıyla yayımlamıştır. Florian, daha kalabalıkdolayısıyla entrika açısından daha karmaşık olan altı kitaplık La Galatea’yı bazı karakterleriçıkararak ve metni edebiyat üzerine tartışmaya dönüştüren sohbet kısımlarınıatlayarak üç kitapta yoğunlaştırmış ve dördüncü kitapta romansın sonunuyazmıştır. Şemseddin Sami, 1873 yılında Florian’ın romansını Türkçeye çevirmiş,birkaç yerde dinî ögeleri uyarlamak veya yok saymak dışında çoğunlukla kaynakmetne bağlı kalmıştır. Viçen Tilkiyan’ın 1876 yılında Ermeni harfli, ertesi yılArap harfli Türkçe olarak yayımladığı ÇobanKızlar başlıklı yapıt da Galatée’ninson derece serbest bir çevirisidir. Bu nitelğiyle, Şemseddin Sami’nin görecesadık çevirisine karşılık, Osmanlı çeviri anlayışına daha uygun bir yenidenyazımdır. Bu yapıtların karşılaştırmalı olarak mercek altına alınması,yüzyıllara yayılmış metinlerarası bir serüveni gün ışığına çıkardığı gibiAvrupa’da ve Osmanlı’da çeviri etkinliğini daha iyi kavramayı sağlamaktadır.Makalede, esinlenme, otosansür, özgünlük, taklit ve yeniden yazım gibikavramlar ışığında, çeviri metinlerin kaynak metinlerle kurduğu ilişkisorgulanmakta, çeviride metinlerarası yaratıcılığın yeri tartışılmaktadır
Thispaper contributes to the studies on translation practices in French and Ottomanliteratures by closely investigating certain narratives that are intertexuallylinked. The first of them is Miguel de Cervantes’s pastoral romance La Galatea, printed in 1585, as theauthor’s first book. In 1783, the French author Jean-Pierre Claris de Florian takesthe liberty to reconstruct the romance and completes the otherwise unfinishedfirst volume. His Galatée attractsthe attention of Şemseddin Sami, the Ottoman-Albanian writer and linguist, in1873. The young enthusiast exercises an almost mot-à-mot linguistic transfer, however, reserving the translator’sright to cultural assessment. Subsequently, an Armenian-Ottoman entrepreneur,Viçen Tilkiyan, concealing his true source, prints Çoban Kızlar in 1876 in Armeno-Turkish, and publishes itsOttoman-Turkish version next year. This research, by employing such concepts asauthenticity, imitation, inspiration, self-censorship, and rewriting, investigatesthe diversifying concepts of translation in the European and the Ottoman contexts.It also discusses the intermingling of translation with original texts and viceversa, hence its accommodation of intertextual creativity.
Databáze: OpenAIRE