XIX. YÜZYILDA LİVANE KAZASI HALKININ YURTLUK-OCAKLIK MAAŞLARI HAKKINDAKİ TALEPLERİ

Autor: YÜCETÜRK, Zemzem
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2021
Předmět:
Zdroj: Volume: 15, Issue: 31 125-142
Karadeniz İncelemeleri Dergisi
ISSN: 2146-4642
2717-9818
Popis: “Hükümet”, “Klasik”, and “Yurtluk-Ocaklık” were the types of sanjaks in the Ottoman Empire. Among these sanjaks, “Yurtluk-Ocaklık” sanjaks were mostly left to the local lords and dynasties, who had been ruling them when these regions were conquered, in the Eastern and Southeastern Anatolia. However, these lords and their families were not the official owners of the lands. For this reason, they could not sell, donate or endow these lands. They had to serve the state for the land and remain loyal to the Ottoman authority. During the Tanzimat Period, when the yurtluk-ocaklık sanjaks were taken over by the central treasury, landowners were paid a salary under certain conditions. Document survey shows that there were lands saved as “yurt” and “ocak” in Livane District. In the province of Çıldır, which covers Livane District, the “yurtluk-ocaklık” sanjaks began to be administered by the treasury in 1851-1852, and the people of Livane District were given a salary in return for these lands. When these people died, the salaries were passed on to the sons, grandchildren and siblings of these people. These salaries were allocated according to the patriarchal inheritance instruction. First, the salaries were allowed to the male inheritors; and then, the girls were also paid. The state carefully considered the civil status of the inheritors and paid these salaries on the condition that they were Ottoman citizens. Men also had a right to claim salary when their spouse or children died.
Osmanlı Devleti’nde “Hükümet”, “Klasik” ve “Yurtluk-ocaklık” adı verilen sancaklar bulunmaktaydı. Bu sancaklardan “Yurtluk-ocaklık” sancaklar daha çok Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da, bu bölgelerin fethi sırasında hizmetleri görülen hanedanlara verilmiştir. Ancak söz konusu kişiler toprakların resmî sahibi değillerdi. Bu nedenle bu toprakları satamaz, bağışlayamaz, vakfedemezlerdi. Toprakların karşılığı olarak devlete itaatkâr bir şekilde hizmet etmek durumundaydılar. Tanzimat Dönemi’nde yurtluk-ocaklık sancaklar hazineye geçirilince toprak sahiplerine belirli şartlarda maaş bağlanmıştır. Dönemle ilgili belgelerden Livane Kazası’nda yurtluk-ocaklık olarak tasarruf edilen toprakların bulunduğu anlaşılmaktadır. Livane Kazası’nın bağlı olduğu Çıldır Eyaleti’nde yurtluk-ocaklık sancaklar 1851-1852 yılında hazinece idare edilmeye başlanmıştır. Livane Kazası halkına da bu topraklar karşılığı maaş bağlanmış olup, bu kişiler öldüğünde söz konusu maaşlar kişilerin oğullarına, torunlarına ve kardeşlerine geçmiştir. Maaşların taksiminde miras kaidesi uygulanmıştır. İlk başta maaşlar kişilerin erkek çocuklarına intikal ettirilirken daha sonra kız çocuklarına da maaş bağlanmıştır. Devlet maaş bağladığı kişilerin Osmanlı vatandaşı olmasına önem vermiştir. Erkekler de eşleri veya çocukları öldüğünde söz konusu maaşların kendilerine tahsis edilmesini istemişlerdir.
Databáze: OpenAIRE