DİLDERESİ HAVZASINDA (KOCAELİ) MORFOMETRİK İNDİSLERLE FLÜVYAL SÜREÇLER VE DRENAJ ŞEBEKESİ YERLEŞİMİNİN DEĞERLENDİRMESİ

Autor: UZUN, Murat
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2019
Předmět:
Zdroj: Issue: 40 454-477
lnternational Journal of Geography and Geography Education
ISSN: 2630-6336
Popis: There is a closely relationship between geomorphological formation,development processes and the establishment, development of drainage network.Factors such as fluvial processes, tectonism and structure affect thegeomorphological structure of the basins and the drainage network. This allowsus to learn about the relationship between the geomorphological evolution ofthe basins, the types of drainage networks and topography. This morphologicalstructure and the effects of the processes can be interpreted by the numericalvalues obtained by the morphometric analysis. In this study, Dilderesi Basin,which is located in the Kocaeli Plateau and which mostly flows in thenorth-south direction, has been investigated. In the research, the boundariesof the basin and the geological, geomorphological and hydrographiccharacteristics were determined through the DEM data transferred to the ArcGISprogram. In addition to this, morphometric indices were applied for betterexplanation of the drainage network with the geomorphological structure of thebasin. Morphometric index results and previous researches, maps and fieldstudies were analyzed and evaluated. As a result of the information obtained,the Dilderesi basin had a topographic view close to the maturity stage,however, it was found that drainage lines were far from being fully mature inprofile due to lithological differences and active tectonics. In addition,asymmetric structure was found in the upper and lower parts of the basin,tectonism was observed in the valleys. Although there is generally a dendriticdrainage network in the basin, different drainage types can be seen due to manyfactors in morphological development.
Jeomorfolojik oluşum ve gelişim süreçleri ile drenaj şebekesininkuruluşu, gelişimi arasında sıkı bir ilişki vardır. Flüvyal süreçler,tektonizma ve strüktür gibi faktörler havzaların jeomorfolojik yapısını vedrenaj ağını etkilemektedir. Bu durum havzaların jeomorfolojik evrimininaçıklanması, drenaj ağı tipleri ve topografya arasındaki ilişki hakkında bilgiedinmemizi sağlamaktadır. Belirtilen morfolojik yapı ve süreçlerin etkilerimorfometrik analizler sayesinde ortaya çıkan sayısal değerlerle yorumlanabilmektedir.Bu çalışmada Kocaeli Platosunda yer alan, çoğunlukla kuzey-güney yönünde akışgöstererek İzmit Körfezi’ne dökülen Dilderesi Havzası incelenmiştir. AraştırmadaArcGIS programına aktarılan DEM verisi üzerinden havzanın sınırları tespit edilmişve jeolojik, jeomorfolojik, hidrografik özellikleri belirlenmiştir. Bununyanında havzanın jeomorfolojik yapısı ile drenaj ağının daha iyiaçıklanabilmesi için morfometrik indisler uygulanmıştır. Morfometrik indis sonuçlarıile daha önceki araştırmalar, üretilen haritalar ve arazi çalışmaları sonucuelde edilen bilgiler analiz edilmiş ve değerlendirilmiştir. Elde edilenbilgiler neticesinde Dilderesi havzasının genel anlamda olgunluk evresine yakınbir topografik görünüme sahip olmasına karşın, litolojik farklılıklar ve aktiftektoniğin etkisiyle drenaj hatlarının henüz tam anlamıyla olgun bir profilsergilemekten uzak olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca havzanın aşağı ve yukarıçığırında asimetrik yapının olduğu, vadilerde tektonizmanın etkisinin görüldüğütespit edilmiştir. Havzada genel olarak dendritik drenaj şebekesi mevcut olsada morfolojik gelişimdeki birçok etken nedeniyle farklı drenaj türleri degörülebilmektedir.
Databáze: OpenAIRE