Ahkâm Hadislerinin Çoklu Yöntemle Anlaşılması ve Yorumlanması: Namazların Cem’i Örneği

Autor: ŞAHİN, Osman
Rok vydání: 2017
Předmět:
Zdroj: Issue: 43 31-73
Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
ISSN: 2587-1854
Popis: It is known that the sunnah, which is one of thebasic sources of Islamic law, in great measure, is based on zann (probability).Moreover, since sunnah is based on the Prophet's quarter-century prophetic lifehadiths related to the ahkâm (ahadith al-ahkām) narrated with very differentwords and application. Riwayat that came in such controversial ways weregenerally analyzed by the fuqaha in terms of credibility and text, and afterthat the judgment was made. In this method applied in the classical period, itis observed that the riwayat are divided among the sides. However, when we lookat the present day, which has almost got a new structure compared to the past,to take this treasure of riwayat as a whole and to evaluate them in amultidirectional way will provide a clear understanding of the formationprocess of the ahkām in the revelation period and thus helping to solve today'sproblems more accurately. Here, the method we call "multiple method"appears to try to understand each of the hadiths related to the ahkām with theevaluations of the former fukaha, and then as a whole in the light of othersources. In this process, in addition to benefiting from the sources of fiqhand furuu, it is utilized from ilm al-hadith in the technical analysis of theriwayat and from sirah, civilization and culture sources in understanding thetime and space dimension of events and the characteristic structure of events.In this method, every sahabi who is subject to a riwaya is determined and thenhis words and practices and the words and practices that can be related to theissue at different times are tried to be compiled. The obtained data isprocessed as a complementary resource in covering each other's fault, inclarifying the enclosed parts and in making the results consistent bycross-query method. We believe that theriwayat about combining two prayers (jam’ al-salatayn) will give an idea inunderstanding multiple method because it contains differences.
İslam hukukunun temel kaynaklarından biri olansünnetin büyük oranda zannî olduğu malumdur. Üstelik sünnet, Hz. Peygamber’inçeyrek asırlık risalet hayatına dayandığı için ilgili ahkâm hadisleri çokfarklı söz ve uygulama içeriğiyle nakledilmiştir. Bu şekilde ihtilaflı olarakgelen rivayetler fukaha tarafından genellikle sıhhati ve metni bakımındanincelemeye tabi tutularak hüküm tespiti yoluna gidilmiştir. Klasik dönemdeuygulanan bu metotta rivayetlerin taraflar arasında taksim edildiğigözlenmektedir. Ancak geçmişe kıyasla adeta yeni bir yapı kazanan günümüzaçısından baktığımızda, bu rivayet hazinesini bir bütün olarak ele almak vebunları çok yönlü olarak değerlendirmek vahiy döneminde hükmün oluşma sürecinidaha net bir şekilde anlamayı, dolayısıyla günümüz problemlerini daha sağlıklıbir şekilde çözmeyi sağlayacaktır. İşte “çoklu yöntem” adını verdiğimiz metot,ahkâm hadislerini bir bütün olarak ele alıp, her birini önce geçmiş fukahanındeğerlendirmeleriyle parça parça, sonra diğer kaynaklar ışığında bir bütünolarak anlamaya çalışmak şeklindedir. Bu süreçte fıkıh usulü ve furuukaynaklarından yararlanmanın yanında, rivayetlerin teknik incelemesinde hadisilminden, olayların geçtiği zaman ve mekân boyutu ile olayların karakteristikyapısını anlamada siyer kaynakları ile medeniyet ve kültür kaynaklarındanyararlanılmaktadır. Bu yöntemde rivayete konu olan her bir sahabî tespitedilmekte ve hem o konudaki söz ve uygulamaları, hem de farklı zamanlardamesele ile ilgi kurulabilecek söz ve uygulamaları derlenmeye çalışılmaktadır.Elde edilen veriler çapraz sorgulama mantığıyla birbirinin açığını kapatmada,kapalı kısımlarını açıklığa kavuşturmada ve çıkarımı tutarlı hale getirmedebirbirini tamamlayan kaynak olarak işlenmektedir. Namazların cem’ine dair gelenrivayetler de farklılıklar içerdiği için çoklu yöntemi anlamada bir fikirvereceği kanaatindeyiz.
Databáze: OpenAIRE