İstanbul’da İranlı Bir Entelektüel: Mirza Malkum Han ve Osmanlı Arap Alfabesi İçin Islâh Teklifleri
| Autor: | KAPICI, Özhan |
|---|---|
| Jazyk: | angličtina |
| Rok vydání: | 2021 |
| Předmět: | |
| Zdroj: | Volume: 21, Issue: 2 311-350 Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi |
| ISSN: | 1301-2045 |
| Popis: | Istanbul became a center that attracted reformist Muslim intellectuals from different countries in the Tanzīmāt era (1839-1876). Among these were Mirza Malkum Khan and Mirza Fethali Akhunzāde, who revived a discussion on reforming the Arabic alphabet in the 1860s. Malkum and Akhunzāde regarded the Ottoman capital as the center of the entire Muslim World, thus the ideal place to initiate such a radical and vital reform. Mirza Akhundzâde and Mirza Malkum Khan aimed to draw the attention of Iranian and Ottoman public opinion synchronously to an inevitable alphabet reform, and the latter tried to legitimize it through the imperial patent to execute his reform project. As an Armenian-origin Iranian intellectual, to accept his reform project to the Sublime Porte, Malkum constituted a vast political network in Istanbul that this paper will also analyze. This article aims to examine Malkum Khan’s political activities in Istanbul, around his reform project that the first concrete alphabet reform project submitted to the Ottoman state in light of Ottoman documents. Tanzîmat döneminde (1839-1876) İstanbul, farklı ülkelerden Müslüman entelektülleri çeken bir merkez hâline geldi. Bunlar arasında, 1860’larda Arap alfabesinin ıslâhı üzerine bir tartışma başlatacak olan Mirza Malkum Han ve Mirza Fethali Ahundzâde de vardır. Malkum ve Ahundzâde Osmanlı payitahtını bütün Müslüman dünyanın merkezi olarak görüyorlar, bu nedenle böylesine radikal ve hayatî bir reform başlatmak için en ideal yer olarak telakki ediyorlardı. Mirza Ahundzâde ve Mirza Malkum Han, Osmanlı ve İran kamuoyununun dikkatini eş zamanlı olarak kaçınılmaz bir alfabe ıslahı çekmeyi amaçladılar ve sonuncusu, reform projesininin uygulanmasını sultanın beratı yoluyla meşrûlaştırmayı denedi. Ermeni kökenli bir İranlı entelektüel olarak Malkum Han, reform projesini Bâbıâli’ye kabul ettirmek için İstanbul’da, bu makalede analiz edileceği üzere geniş bir siyasî ağ oluşturdu. Bu makale Malkum Han’ın İstanbul’daki siyasî faaliyetlerini, Osmanlı Devleti’ne sunulmuş ilk somut alfabe ıslahı projesi etrafında, Osmanlı arşiv belgelerinin ışığında tetkik etmeyi amaçlamaktadır. |
| Databáze: | OpenAIRE |
| Externí odkaz: |
|