SİMURG İLE İLGİLİ AÇIKLAYICI BİR METİN: DER BEYÂN-I AHVÂL-İ SÎMURG-I ‘ANKÂ

Autor: DAŞDEMİR, Özkan
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2021
Předmět:
Zdroj: Issue: 67 42-51
Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
ISSN: 2602-2788
2717-7289
Popis: The sky occupies an important place in archaic imaginations produced in the field of common consciousness. Birds that emerge with their tangible presence in the sky, which is considered to be closely related to the sacred, are among the most interesting elements of this area. The positive and negative bird imaginations that can change from society to society in the historical process have produced a rich literature on the subject. Simurg, which is conceived as a cosmic entity and symbolizes the sun, is the name of the mythic bird whose roots go back to ancient Persian and have variations in different cultures. While the mythical imaginations about the mythical being named as Simurg-ı Anka in the short text, which is mentioned with the Phoenix of Arabs after Islam and which is the subject of this article, were initially positive, in the Islamic tradition, they started to be presented with mostly negative views. In this study, after giving information about the origin of the legendary Simurg (Phoenix) bird whose roots are based on mythical narratives and its variations in different cultural environments, the qualifications of Simurg (Phoenix) in the short text titled Der Beyân-ı Ahvâl-i Sîmurg-ı 'Ankâ, registered with the fixture number 927/11 in the Turkish Manuscripts collection of the Yapı Kredi Sermet Çifter Research Library will be evaluated.
Ortak bilinç alanında üretilen arkaik tasavvurlarda gökyüzü önemli bir yer işgal etmektedir. Kutsalla yakından ilişkili olduğu kabul edilen gökyüzünde somut varlıklarıyla ortaya çıkan kuşlar bu alanın en ilgi çekici unsurları arasındadır. Tarihî süreç içinde toplumdan topluma değişebilen olumlu ve olumsuz kuş tasavvurları konuyla ilgili zengin bir literatür ortaya çıkarmıştır. Kozmik bir varlık olarak kurgulanan ve güneşi simgeleyen Simurg, kökleri eski Farsçaya kadar giden ve değişik kültürlerde çeşitlemeleri olan mitik kuşun adıdır. İslamiyet’ten sonra Arapların Anka kuşu ile birlikte anılan ve bu yazıya konu olan kısa metinde Simurg-ı Anka şeklinde adlandırılan mitik varlıkla ilgili tasavvurlar başlangıçta olumlu iken İslam geleneğinde çoğunlukla olumsuz tasavvurlarla takdim edilmeye başlanmıştır. Bu çalışmada kökleri mitik anlatılara dayanan efsanevi Simurg (Anka) kuşunun kökeni ve farklı kültür çevrelerindeki çeşitlemeleri hakkında bilgi verildikten sonra, Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesi Türkçe Yazmaları koleksiyonunda 927/11 demirbaş numarasıyla kayıtlı Der Beyân-ı Ahvâl-i Sîmurg-ı ‘Ankâ başlıklı kısa metindeki Simurg (Anka) nitelemeleri değerlendirilecektir.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: