SELİM İLERİ'NİN 'HAYATIMIN ROMANI' ADLI HİKÂYESİNDE KURGUSAL MEKÂN OLARAK İSTANBUL

Autor: ÇAKMAK, Nursel, ARSLAN, Nihayet
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2018
Předmět:
Zdroj: Volume: 3, Issue: 1 15-26
Edebi Eleştiri Dergisi
ISSN: 2602-4616
Popis: SELİM İLERİ’NİN “HAYATIMIN ROMANI” ADLI HİKÂYESİNDEKURGUSAL MEKÂN OLARAK İSTANBUL* Öz Anlatının önemli yapısalunsurlarından biri olan mekânlar, kurgu içerisinde olay örgüsüne ve kişilereyön veren bir güce sahip olabilmektedir. Özellikle kurgusal karakterlerindavranışlarına etki eden faktörler arandığı noktada mekânların bir belirleyiciolarak ortaya çıktıkları söylenebilir. Bazen de bunun tam aksi yönünde,mekânlar edilgen bir duruma gelerek kişilerin ruh hallerinin,alışkanlıklarının, tercih ve zevklerinin yansıdığı yerler olur. Bu durumdamekân kişiye etki eden değil, kişinin etkilediği bir nitelik kazanır. Mekânınanlatı içerisinde hangi pozisyonda olduğunun tespit edilebilmesi noktasında,öncelikle yazarın bakış açısını yakalayabilmenin gerekliliği ortaya çıkar.Selim İleri’nin hikâye ve romanlarında mekân incelemesi yapmanın anlatınınüzerine kurulduğu temelleri belirleyebilmek noktasında büyük bir öneme sahip olduğugörülür. Yazar mekânlara salt gerçekliklerinin ötesinde anlamlar yükler ya daonları, anlattığı karakterlerin hayatlarına ışık tutmaları açısından işlevselkılar. Bazen de kurgunun tematik yönüne hizmet eden mekânları tercih eder.“Hayatımın Romanı” adlı hikâyede ise mekân hem karakterlerin hayatlarını hem deyüzyıllardır süregelen Doğu-Batı çatışması ekseninde gelişen bir temadoğrultusunda verilen mesajı daha anlaşılır ve açık kılabilmenin bir aracıdır.Buradan hareketle, söz konusu hikâyede, tema ve kişiler üzerinde önemlietkileri olan ve anlatının merkezinde yer alan İstanbul’un kurgu içerisindeyüklendiği işlevleri, sembolize ettiği anlamları ve kişiler üzerindekietkilerini tespit etme adına insan-mekân ilişkisi göz önünde bulundurulmaksuretiyle mekân incelemesi yapmanın gerekliliği fikri doğmuştur. Bu amaçla,hikâyedeki şehirlerin ve daha özel mekânların kurgu içerisindeki yerideğerlendirilmiş ve kurguyu şekillendiren bakış açısına ulaşılmayaçalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Selim İleri, Mekân, Doğu-Batı, İstanbul. ISTANBUL AS THE FICTIONAL SPACE IN THE STORY “HAYATIMINROMANI” OF SELİM İLERİ Abstract The placeswhich are one of the important structural elements of the narrative can have apower that dominates the plot and the characters within the fiction. Especiallyconsidering the factors affecting the behavior of the fictional characters, itcan be regarded that the places emerged as an indicative element. Sometimes, onthe contrary, places become passive, where people's moods, habits, preferencesand tastes are reflected. In such a case, the place does not influence thecharacter but is influenced by. In orderto determine the position of the space in the narrative, the necessity of beingable to grasp the viewpoint of the author first appears. In the stories andnovels of Selim İleri, it is obvious that place analysis has of greatimportance in order to determine the foundations on which the narrative isbased. The author assigns meanings which are beyond the naked truth to theplaces, or makes them functional in terms of shedding light on the lives of thecharacters he describes. Sometimes he prefers theplaces that serve the thematic aspect of the fiction. In the story titled as “Hayatımın Romanı”, the place is ameans of making the message given clearer in the direction of a theme evolvingboth in the lives of the characters and in the direction of the East-Westconflict that has been going on for centuries. Hence, it is necessary to make aspatial analysis by taking into consideration the character-place relationshipby taking into account the functions of Istanbul which is at the center of the narrativeand which have important effects on the theme and the characters in terms ofits reflections. To serve this aim, the location ofthe cities and more special places in the story has been evaluated and thepoint of view that shapes the fiction has been tried to be obtained.Keywords: Selim İleri, Place, East-West, Istanbul. * Bu makale tezdenüretilmiştir.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: