Eylem Kipliği Açısından Kitâb-ı Dedem Korkut’ta Kiplik İfadeler

Autor: KARACAN, Neslihan
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2022
Předmět:
Kiplik
eylem kipliği
yükümlülük
devinim
Dede Korkut
Eski Anadolu Türkçesi
son yıllarda Türkoloji sahasındaki çalışmalarda önem kazanan alanlardan biri olmuştur. Anlamsal açıdan yargıların sınıflandırılması temeline dayanan bu alan için araştırmacılar tarafından farklı tanımlamalar ve sınıflamalar yapılmaktadır. Temelde bilgi ve yükümlülük kipliği olarak ikiye ayrılması genel kabul görmüş kiplik araştırmalarında
ağırlıklı olarak bilgi kipliği alt alanı incelenmektedir. Bu çalışmada yükümlülük kipliği için Palmer’in sınıflandırmasında temel aldığı parametre doğrultusunda bir sınıflandırma önerisi sunulmuştur. Eski Anadolu Türkçesinde eylem kipliği ifadelerinin biçim birimsel yansımaları tespit edilmiştir. Ancak kiplik kategorilerin belirlenmesinde tek başına biçim birimlerin yeterli olmaması bakımından bağlam
konuşur-eyleyici statüsü vb. kriterler de değerlendirmeye alınmış. Kiplik ifadelerin belirlenmesinde cümle boyutunda değil metin boyutunda değerlendirmenin önemli olduğu görülmüştür. Eylem kipliği Eski Anadolu Türkçesi eylem kipliği örnekleri Kitâbı-ı Dedem Korkut örneği üzerinden açıklanmaya çalışılmıştır
Literature
Edebiyat
Zdroj: Volume: 7, Issue: 2 3-17
Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Journal of Faculty of Letters
ISSN: 2602-3520
2547-9865
Popis: Kiplik, son yıllarda Türkoloji sahasındaki çalışmalarda önem kazanan alanlardan biri olmuştur. Anlamsal açıdan yargıların sınıflandırılması temeline dayanan bu alan için araştırmacılar tarafından farklı tanımlamalar ve sınıflamalar yapılmaktadır. Temelde bilgi ve yükümlülük kipliği olarak ikiye ayrılması genel kabul görmüş kiplik araştırmalarında, ağırlıklı olarak bilgi kipliği alt alanı incelenmektedir. Bu çalışmada yükümlülük kipliği için Palmer’in sınıflandırmasında temel aldığı parametre doğrultusunda bir sınıflandırma önerisi sunulmuştur. Eski Anadolu Türkçesinde eylem kipliği ifadelerinin biçim birimsel yansımaları tespit edilmiştir. Ancak kiplik kategorilerin belirlenmesinde tek başına biçim birimlerin yeterli olmaması bakımından bağlam, konuşur-eyleyici statüsü vb. kriterler de değerlendirmeye alınmış. Kiplik ifadelerin belirlenmesinde cümle boyutunda değil metin boyutunda değerlendirmenin önemli olduğu görülmüştür. Eylem kipliği Eski Anadolu Türkçesi eylem kipliği örnekleri Kitâbı-ı Dedem Korkut örneği üzerinden açıklanmaya çalışılmıştır.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: