Osmanlı Tekkelerinde Beslenme XVI. Yüzyılda İstanbul'daki Halveti Tekkeleri Örneği
Autor: | BÖLÜKBAŞI, Ayşe |
---|---|
Jazyk: | turečtina |
Rok vydání: | 2018 |
Předmět: | |
Zdroj: | Volume: 3, Issue: 1 83-112 Vakanüvis-Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi |
ISSN: | 2149-9535 2636-7777 |
Popis: | In the sixteenthcentury of Istanbul, the Khalwati convents could be classified into threegroups considering how they satisfy the need for food; the convents with its own kitchen, the conventsthat supply the food from the imaret of the complex, the convents about whichwe have no information where to meet the need for food. The convents wereserving meals to the the convent staff, the household of the sheikh, the staffof other units in the complex -if the convent was constructed in a complex, thepoor, the guests that spent the night in the convents and the guests on blesseddays and nignts. Owing to serving food to a large segment of society, theconvents got in touch with many people.Although the fundfor feeding people, the staff who prepares food and kitchen utensils etc. wereregistered in detail in vakf documents, it is possible to find limitedinformation about architectural details of the convent kitchens. Conventkitchens could have been in modest dimensions as well as large scale structuresoperating like imaret. When the kitchens are examined from a spatial point ofview, it is seen that the convent kitchen was placed near the units of the"selamlık" unit. In the vakf documents also, feeding units such as "taamhane","kilar", "fırın" are mentioned. These structures weremostly located near the convent kitchen. XVI. yüzyıldaİstanbul'da mevcut Halveti tekkeleri beslenme ihtiyaçlarını karşıladıkları yeraçısından kendi matbahı olan tekkeler, beslenme ihtiyacını mensup olduğukülliyenin imaretinden karşılayanlar ve beslenme ihtiyacını nereden karşıladığıbilinmeyen tekkeler olarak üç gruba ayrılıyordu. Tekkelerin sağladığı beslenmeimkanlarından ise tekke personeli, şayet tekke külliye içinde bulunuyorsakülliyenin diğer birimlerindeki görevliler, tekkenin etrafında yaşayan fakirfukara, tekkede konaklayan misafirler, mübarek gün ve gecelerde tekkeye gelengiden herkes istifade edebiliyordu. Tekkelerin geniş toplumsal kesimlere hizmetvermesi birçok kişinin tekkelerle irtibata geçmesini sağlıyordu. Vakfiyelerdebeslenme için ayrılan tahsisat, yemek hazırlayan görevliler, matbahtakullanılan alet ve edevat gibi hususlarda ayrıntılı açıklamalar yapılmaktadır.Ancak tekke matbahlarının fiziki özellikleri konusunda kısıtlı bilgiler vardır.Tekke matbahları imaret gibi faaliyet gösteren devasa büyüklükte yapılarolabildiği gibi daha mütevazı boyutlarda da olabiliyordu. Matbahlar mekânsalaçıdan incelendiğinde genellikle tekke matbahının selamlık ünitesi birimlerininyakınına yerleştirildiği tespit edilmektedir. Vakıf belgelerinde matbah dışındataamhane, kilar, fırın gibi beslenme birimlerden de bahsedilmektedir. Buyapılar da çoğunlukla tekke matbahının yanında konumlandırılıyordu.  |
Databáze: | OpenAIRE |
Externí odkaz: |