TİMURLU MİRZALAR MESELESİ
| Autor: | ŞAHBAZ, Mehibe |
|---|---|
| Jazyk: | turečtina |
| Rok vydání: | 2018 |
| Předmět: | |
| Zdroj: | Volume: 27, Issue: 2 18-32 Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| ISSN: | 1304-8880 1304-8899 |
| Popis: | Timur’un kendisinden sonra haleflerine bıraktığı devlet,gerek idari gerekse askeri bakımdan Türk-Moğol unsurlarının yanı sıra İranunsurlarının çok daha ağır bastığı İslam kültüründen oluşmaktaydı. Buunsurların birbirleriyle münasebetleri ise o dönem başta olan hükümdarıntutumuna göre farklılık göstermektedir. Timurlu Devletindeki devlet anlayışınagöre taht hükümdar ailesinin ortak malı sayılırdı. Bundan dolayıdır ki hükümdarailesine mensup herkesin tahta çıkma hakkı vardı. Devlet teşkilatında belli birkuralın olmayışı Timur’un veliahtları arasında taht kavgalarının yaşanmasınaneden olmuştur. Timurlu devlet geleneğine göre şehzadeler (mirzalar) geleceğinhükümdarları olmak için eyalet merkezlerine gönderilirdi. Gittikleri yerlerdemirzalar bölgenin hâkimi olarak devletin her alandaki işleyişi ile ilgiliseçkin ve tecrübeli atabegler eşliğinde eğitim alarak tecrübe kazanırlardı. Timurkendisinden sonra başa geçecek olan haleflerine büyük önem vermekteydi.Ölümünden sonra olası bir taht kavgalarını önlemek için daha sağlığındaykenkendisinden sonra Pir Muhammed’in Timurlu devletinin başına geçmesini istemişise de diğer mirzalar ve birçok devlet erkânı bu vasiyeti yerine getirmemiştir.Timur’un ölümünden sonra kendisine veliaht gösterdiği Pir Muhammed b.Cihangir’in dışında kendisinde kuvvet gösteren mirzalar hâkimiyet sahalarındaadlarına hutbe okutarak ve sikke kestirerek hükümdar olmak için mücadeleler başlatmışlardır.Timur’dan sonra oğulları, torunları ve emirleri arasında yıllarca sürecekmücadeleler sonucunda Orta Asya ile Ön Asya’nın hatırı sayılır kuvvetleriarasında olan Timurlu devleti çökmeye yüz tutmuştur. Timur’un halefleri her nekadar birbirleri arasında bazen ittifaklar, hudutlar ve diğer meselelerdehakkında anlaşmalar yapmış olsalar da uzun süreli bu anlaşmalara sadıkkalınmamış, anlaşmalar ihlal edilmiştir. Bu anlaşmaların ihlalleri de herseferinde yeni anlaşmazlıklara sebep olmuş ve Timurlu Devletinde Mirzalarmeselesinin yaşanmasına neden olmuştur. |
| Databáze: | OpenAIRE |
| Externí odkaz: |
|