ANADOLU SAHASI TÜRKÇE MESNEVÎ ŞERHLERİNİN YAZILIŞ SEBEPLERİ

Autor: TÖRE, Emre
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2021
Předmět:
Zdroj: Issue: 61 232-251
Muhafazakar Düşünce Dergisi
ISSN: 1304-8864
2717-963X
Popis: Hz. Mevlânâ’nın Mesnevî-i Ma’nevî’sinin dîbâce bölümünde eserin dinî olarak önemi ve mahiyeti açıklanmıştır. Bu bakımdan eser dinin usulünün usulünün usulüdür. Mesnevî okunup anlaşıldığında ilâhi sırlara vâsıl olunur, Allah’ın şeriatı idrak edilir. Eserdeki bu anlamlar remizler vasıtasıyla verilebilmektedir. Remizlerin bilen bir kişi tarafından çözümlenip öğrenmeyi talep edenlere açıklanması gerekmektedir. Farsça kaleme alınan eserde Arapça ibareler, âyet ve hadîsler bulunmaktadır. Bu dillere vâkıf olmayanlar için beyitlerin anlaşılması mümkün olmamaktadır. Mesnevî bir irşâd aracı olarak görüldüğünden tasavvuf yolunda ilerlemek isteyenler için yol göstericidir. Dolayısıyla eserin doğru anlaşılması için gerekli görülen yerlerde açıklamaya ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenlerle Hz. Mevlânâ’nın Mesnevî-i Ma’nevî adlı eseri yüzyıllar boyunca pek çok coğrafyada gerek Mevlevîler gerekse Mevlânâ’ya gönül veren diğer insanlar tarafından anlaşılmaya ve anlatılmaya çalışılmış bir eserdir. Anlama ve anlatma uğraşları sonucunda Mesnevî etrafında bir şerh edebiyatı oluşmuştur. Mesnevî’yi şerh eden şârihler eserlerinin sebeb-i teşrih bölümlerinde Mesnevî’yi şerh etme nedenlerini açıklamışlardır. Bu çalışmada Mesnevî-i Ma’nevî’yi anlamadaki güçlükler tespit edilmeye çalışılmış, Anadolu sahasında kaleme alınan Mesnevî şerhleri tespit edilmiş, bu şârihlerin eserlerinin sebeb-i teşrihlerindeki açıklamalarından yola çıkılarak anlama-anlatma uğraşının nedenlerinin belirlenmesine gayret gösterilmiştir. Mesnevî şerhleri alanının genişliği göz önünde bulundurulduğunda, çalışma, Anadolu sahasında yazılmış Türkçe Mesnevi şerhlerinden metnin tamamını içerenler ile tamamından seçme yapılarak hazırlanan şerhler ile sınırlı tutulmuştur
Databáze: OpenAIRE