On the Old Turkic Word telim (OOT: delim) and Its Origin As a Plurality Marker

Autor: AĞCA, Ferruh
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2020
Předmět:
Zdroj: Issue: 40 49-62
Türkbilig
ISSN: 1302-6011
Popis: Dillerde çokluk ile belirsizlik arasında bir korelasyon olduğu açıktır. Buna göre dillerdeki morfolojik ve sentaktik çokluk işaretleyicileri, herhangi bir nesne, kavram ya da eylemin çokluğunu ifade ederken aynı zamanda belirsizliği de barındırmaktadır. Türk dilinde çokluk ifadeleri, diğer dillerde olduğu gibi hem morfolojik hem de sentaktik işaretleyiciler ile karşılanmıştır. Türk dilinde isimler ve fiillerin önüne gelerek çokluk anlamını ifade eden çok sayıda sentaktik işaretleyici vardır. Bunlardan biri, Eski Türkçede yaygın olan ve bu yazıda gösterildiği gibi benzer anlama gelen sözcüklerle eş çift de meydana getiren telim sözcüğüdür. Bu yazıda, EOT’de (Eski Oğuz Türkçesi) delim şeklinde tanıklanan Eski Türkçedeki telim sözcüğünün, Eski Uygurca metinlerdeki örneklerden hareketle çokluk anlam alanı değerlendirilecek; çeşitli tanıklar yardımıyla ve etimolojinin prensipleri gözetilerek kökeni tespit edilmeye çalışılacaktır.
It is clear that there is a correlation between plurality and indefiniteness in languages. Accordingly, while morphological and syntactic plurality markers in languages express the plurality of any object, concept or action, they also contain indefiniteness. Plurality expressions in Turkic language are provided with both morphological and syntactic markers as in other languages. There are many syntactic markers in the Turkic language that express the meaning of plurality by preceding nouns and verbs. One of them is the word telim, which is common in Old Turkic and forms synonyms with similar words as shown in this paper. In this paper, the word telim in Old Turkic, which is witnessed in EOT (Old Oghuz Turkic) as delim, will be evaluated in terms of plurality, based on the examples in Old Uyghur texts; With the help of various witnesses and observing the principles of etymology, its origin will be determined.
Databáze: OpenAIRE