PLATON’UN BÖLÜNMÜŞ ÇİZGİ BENZETMESİ VE OPTİK ÜZERİNE
Autor: | BOZKURT, Erkan |
---|---|
Jazyk: | turečtina |
Rok vydání: | 2019 |
Předmět: | |
Zdroj: | Issue: 28 293-303 FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi |
ISSN: | 2618-5784 |
Popis: | Plato,in his discussion about the education of philosophers that will govern thePolis in the last section of Republic Book VI, in order to illustrate that‘good’ belongs to the intelligible world, divides the world into two pieces asthe sensible world and the conceivable world. In this analogy known as theDivided Line Analogy, these pieces should be in different lengths. Afterwardsthese pieces at hand are divided in the same ratio so that four pieces areformed on the line. These pieces, from smallest to the largest, are called aseikasia, pistis, dianoia and noesis respectively. Divided Line Analogy, on the onehand, displays the (ontological) hierarchy that Plato demands to construct amongthe beings, on the other hand displays the (epistemic) distinction made betweenthe various kinds and degrees of knowledge that are adequate to this hierarchy.Certain ratios that are expressed in dividing the line contributes to thishierarchy. These ratios imply that knowledge of mathematics or geometry hasbeen considered in description of the analogy. Especially, two pieces at themiddle of the line are necessarily equalin length mathematically. In this paper, the meanings of this equality will bediscussed by emphasizing a comment about optics. Platon, Devlet’in VI. kitabının sonbölümünde Siteyi yönetecek filozofların eğitimiyle ilgili bahsinde, ‘iyi’ninkavranan dünyaya ait olduğunu resmedebilmek için dünyayı görünen dünya vekavranan dünya olmak üzere bir çizgi üzerinde iki parçaya ayırır. BölünmüşÇizgi Benzetmesi olarak bilinen bu benzetmede, bölünen parçalar iki ayrıuzunlukta olmalıdır. Daha sonra ise elde edilen her iki parça için de aynıbölme oranı ile bölüm gerçekleştirilerek çizgi üzerinde dört parça elde edilir.Bu parçalar, en küçükten büyüğe doğru sırasıyla, eikasia, pistis, dianoia venoesis olarak adlandırılır. Bölünmüş Çizgi Benzetmesi bir yandan Platon’unvarlıklar arasında kurmak istediği (ontolojik) hiyerarşiyi gösterirken, diğeryandan bu hiyerarşiye uygun olarak bilginin çeşitli türleri ve dereceleriarasında yapılan (epistemik) bir ayrımı gösterir. Çizginin bölünmesi sırasındaifade edilen belli oranlar, anlatılmak istenen bu hiyerarşiye hizmet etmektedir.Bu oranlar benzetmenin tasvirinde matematik veya geometri bilgisinin hesapedilmiş olduğunu ima etmektedir. Özellikle, çizginin ortasında yer alan iki parçamatematiksel olarak birbirine zorunlu olarak eşit uzunluktadır. Çoğu Platonyorumcusuna göre bu eşitlik, Platon’un kastetmediği hatta gözünden kaçmış birşeydir. Bu yazıda bu eşitliğin taşıdığı anlamlar, özellikle optik hakkındakibir yorum öne çıkartılarak tartışılacaktır. |
Databáze: | OpenAIRE |
Externí odkaz: |