KIRGIZLAR VE OYRATLAR: ÇOROSLAR - CUNGAR ADI NERDEN GELMİŞTİR?

Autor: KARATAYEV, Olcobay
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2015
Předmět:
Zdroj: Issue: 23 130-142
Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi
ISSN: 1308-6200
Popis: Исторические и культурные отношение между Киргизами и Ойратами сложилосьещё до нашествии Монголов. Эти отношения продолжались и после нашествииНайманов и Карахитайцев. В последствии чего Киргизское государство былоразделено на две части – Енисейские киргизы и киргизы священных гор. Кромеэтого, Енисеские киргизы имели тесные политическо-экономические отношения сОйратами, в дальнейщем с Джунгарами (Ойраты-Калмыки). 1339 –ом годуЕнисейские киргизы совместно с Ойратами создали государство. Им руководилкиргиз, по имени Минке-Темир(Гюйлюджю-каска). В китайских источниках этогосударство называется как “да-дан” (татар). В дальнейшем упоминается известное вСредней Азии влиятельное государство Ойратов под именем Джунгария (Зююнгар).Это государство было создано знатным родом “Чорош”. В данной статьерассматривается деятельность правителей из этого рода, имеющие влияние и надругие государства.
Kırgızların ve Oyratların tarih ve kültür ilişkileri Moğol saldırılarına kadar şekillenmeye başlamıştır. Bu ilişkiler Naymanların, ondan sonraki Karahıtayların saldırılarından sonra da devam etmiştir. Sonuçta, bir devlet olan Kırgızlar Yenisey ve Tanrı Dağı Kırgızları olarak ikiye ayrılmışlar. Ayrıca Yenisey Kırgızları ile Oyratlar, ondan sonra Cungarlar (Oyrat - Kalmuklar) siyasi-ekonomik açıdan yakın alakalarda bulunmuşlar. 1399’da Yenisey Kırgızları Oyratlar ile birlikte devlet kurdular. Devlet yöneticisi Kırgız soylu olan Munke-Temir (Güylüçü-kaşka) olduğu bilinmektedir. Bu devlet Çin (Min) kaynaklarında “da-dan” (Tatar) adıyla belli olmuştur. Sonraki OyratlarınCungariya (Züüngar) devleti de Merkezi ve Orta Asya’da etkisi büyük önemli devletlerin birisi olduğu bellidir. Devleti kuranlar aristokrat (soylu) “çoros” boyundan çıkmışlar.Bu soydan olan hükümdarlar başka devletlerde de etkili oldukları hakkında makalemizde ele alınacaktır.
Historicalandculturalrelationship of theKyrgyzandOirat had takenshapeuntiltheMongolonslaught. Theserelationshipscontinuedduringtheattack oftheNaimansandlateruntilKarakhitaisattack. As a result; Kyrgyzstatewasdividedintotwo asYeniseiKyrgyzandTengirtooKyrgyz. Additionally, YeniseiKyrgyzandtheOirats,andthenZhungars (Oirat-Kalmyk) had politicallyandeconomicallycloserelations. In 1399,YeniseiKyrgyzfounded a statewithOirats. It is knownthattherulerMunke-Temir(GüylüchüKashka) was of Kyrgyzorigin. Thisstate is mentioned as da-dan (Tatar) inChinesesources. It is alsoknownthatthelaterstate of theOirats, ZhungariaState (Züüngar),was a significantstatewithgreatimpact in Central Asia.State-founderswerefromthearistocraticChorosclan. It is alsoinvestigated in thearticlehow therulersfromthisclanwereinfluential in otherstates.
Databáze: OpenAIRE