IS THIS THE IMPLEMENTATION OF THE TANZIMAT OR A POLITICAL SHOWDOWN?
| Autor: | KEKLİK, Ebubekir |
|---|---|
| Jazyk: | turečtina |
| Rok vydání: | 2021 |
| Předmět: | |
| Zdroj: | Volume: 61, Issue: 2 747-773 Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi |
| ISSN: | 2459-0150 |
| Popis: | ÖzAkif Paşa son dönem Osmanlı idarecilerinden, Sultan II. Mahmut devri bürokratlarındandır. Hem Osmanlı idare tarihinde hem Osmanlı-Türk edebiyat tarihinde önemli bir yere sahiptir. Divan sahibi ünlü bir şairdir. Paşa pek çok edebiyat tarihçisince modern Türk nesrinin öncüleri arasında sayılmaktadır. II. Mahmut döneminde bakanlıklar kurulurken önce Hariciye Nazırı ardından Dahiliye Nazırı olmuştur. Dönemin önde gelen devlet adamlarından Pertev Paşa ve Pertev Paşa’nın yetiştirmelerinden Mustafa Reşit Paşa’yla rekabeti Akif Paşa’nın mesleki ve kişisel hayatında büyük bir yer işgal etmektedir. Sultan Abdülmecid’in tahta çıkışıyla Kocaeli sancağı müşirliğine tayin edilmiş ancak oradaki görevinden çok tartışmalı bir şekilde azledilmiştir. Kocaeli sancağından hakkındaki şikâyetler sebebiyle azledilen Akif Paşa Tanzimat’a aykırı iş yaptığı iddiasıyla görevden alınan ve yargılanan ilk devlet adamlarındandır. Ne var ki, Akif Paşa’nın görevinden azledilip yargılanması kimilerince eski-yeni mücadelesinin ürünü bir siyasi hesaplaşma kimilerince ise Tanzimat’ın uygulanması olarak görülmüştür. Akif Paşa’nın bir siyasi hesaplaşmaya kurban gittiğini düşünenlere göre baş sorumlu Tanzimat’ın mimarı Mustafa Reşit Paşa’dır. Ancak ortada -siyasi hesaplaşma iddialarını doğrulayacak veriler bulunmasına rağmen- Akif Paşa’ya ait bir yolsuzluk ve rüşvet dosyası bulunmaktadır. Bu makalenin amacı bütün verileri -başta arşiv belgeleri olmak üzere- değerlendirerek Akif Paşa dosyasının asıl dayanağının ne olduğunu tartışmaktır. Anahtar Kelimeler: Akif Paşa, Tanzimat, Yolsuzluk, Kocaeli, Mustafa Reşit Paşa. Akif Pasha is one of the administrators of Ottoman last era and the bureaucrats of Sultan Mahmut II. He has an important place both in the history of Ottoman administration and in the history of Ottoman-Turkish literature. He is a famous poet who owns a divan. According to many literary historians, Akif Pasha is considered among the pioneers of modern Turkish prose. While ministries were established during the reign of Mahmut II, he became the Minister of Foreign Affairs and then the Minister of Internal Affairs. His rivalry with Pertev Pasha who is one of the leading statesmen of that period and Mustafa Reşit Pasha who is trained by Pertev Pasha occupies a great place in Akif Pasha's professional and personal life. After Sultan Abdulmecid's ascension to the throne, he was appointed to the governorship of Kocaeli Sanjak, but he was dismissed from his position there in a very controversial manner. Akif Pasha, who was dismissed from the Kocaeli Sanjak due to complaints about him, is one of the first statesmen to be dismissed and tried for allegedly doing business against the Tanzimat. However, the dismissal and trial of Akif Pasha was seen by some as a product of the old-new struggle, and by some as the implementation of the Tanzimat. According to those who think that Akif Pasha to fell victim a political showdown, the chief responsible is Mustafa Reşit Pasha who was the architect of the Tanzimat. However, even though there are data to confirm the allegations of political showdown there is a corruption and bribery file belonging to Akif Pasha. The aim of this article is to evaluate all the data, especially archival documents, and to discuss what the main basis of the Akif Pasha file is.Keywords: Akif Pasha, Tanzimat, Corruption, Kocaeli, Mustafa Resit Pasha. |
| Databáze: | OpenAIRE |
| Externí odkaz: |
|