Saha (Yakut) Türklerinde Atı Tanımlayıcı Kelime Ve Kelime Gruplarını Sınıflandırma Denemesi

Autor: SOLAK SAĞLAM, Mehtap
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2021
Předmět:
Zdroj: Volume: 21, Issue: 2 439-460
Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi
ISSN: 1301-2045
Popis: Saha (Yakut) Türkleri geleneksel kültürlerinin içerisinde ata önemli bir yer ayırmışlardır. Tüm Türk toplumlarında olduğu gibi at değerli bir konum arz etmektedir. Atın ehlileştirilmesi medeniyet anlamında önemli bir adımdır. Saha Türklerinin söz varlığına bakıldığında dikkat çekici düzeyde fazla sayıda at ile ilgili kelime bulunmaktadır. Bu kelimeler Saha Türklerinin atı çok iyi gözlemlediğinin bir göstergesi olarak karşımıza çıkar. Küçük ayrıntılarla birbirinden ayrılan ata ait renklerin, hareketlerin, yürüyüşlerin farklı kelimelerle karşılandığı görülmektedir. Atı genel anlamda karşılayan kelimeler küçük farklarla birbirinden ayrılmaktadır. Atın yaşı, cinsiyeti, kullanım alanı, karakter özellikleri bu konuda belirleyici olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun dışında koşma şekillerine göre atlar farklı isimlendirmeler almıştır. Atın donu olarak adlandırılan rengi de oldukça önemli bir isimlendirme unsuru olarak karşımıza çıkar. Bunun dışında inanç uygulamaları içerisinde de atın özel bir yeri olduğunu görmek zor değildir. İnanç ile ilgili uygulamalarda da ata verilen değer, atın hep değerli olan şeylerle özdeşleştirilmesi atın yeri hakkında önemli noktalardır. Yine halk kültürünün önemli bir öğesi olan bilmeceler, atasözleri, yer adları, deyimlerde de at ile ilgili söz varlığı karşımıza çıkmaktadır. Atın uzuvları ve eşyaları da ata ait söz varlığının önemli parçalarıdır. Bu bizim karşımıza oldukça fazla sayıda kelime çıkmasına neden olmaktadır. Bu çalışma bu oldukça büyük söz varlığının sınıflandırması ile ilgilidir.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: