Makine Çevirilerinde Sorun Oluşturaan Eş Yazımlı Sözcükleri Bulunduran İfadeler için Kural Matrisli Makine Çevirisi (KMMÇ) Modeli

Autor: ÇAPOĞLU, Nevzat
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2022
Předmět:
Zdroj: Volume: 15, Issue: 2 110-124
TBV Journal of Computer Science and Engineering
Türkiye Bilişim Vakfı Bilgisayar Bilimleri ve Mühendisliği Dergisi
ISSN: 1305-8991
2618-5997
Popis: For a natural language cannot be expressed in exact mathematical formulas or can harbor words or phrases that are based on social acceptance, it is very likely to face some ambiguities in machine translations. The most appropriate example would be the phrases with homographs. The purpose of this study is to investigate the question of whether a rule-based translation model can translate the expressions with homonymous ambiguity from English to Turkish language. Therefore, a new model called Rule Matrix Machine Translation (RMMT) has been developed. To determine the translation success of the proposed model; Google, Bing, Yandex and RMMT outputs were compared using human evaluation. In the evaluation process, RMMT has shown a notable success with homonymous ambiguities.
Doğal diller tam olarak matematiksel formüllerle ifade edilemediği ve sosyal kabullere dayanan sözcük veya ifadeler barındırdıkları için makine çevirilerinde bazı anlam belirsizliği durumlarıyla karşılaşılabilmektedir. Bu belirsizlik durumuna en uygun örnek eş yazımlı sözcük(ler) bulunduran ifadelerdir. Çalışmada bu ifadelerin kural tabanlı bir çeviri modeli ile doğru şekilde İngilizceden Türkçeye çevrilebilmesinin mümkün olup olmadığı sorusu ele alınmıştır. Bu maksatla, Kural Matrisli Makine Çevirisi (KMMÇ) olarak adlandırılan bir model geliştirilmiştir. Önerilen modelin başarı ölçümleri için Google, Bing Yandex ve KMMÇ çıktıları çevirmen değerlendirmesi yoluyla karşılaştırılmış; değerlendirmelerde KMMÇ'nin, eş yazımlı bulunduran ifadelerde dikkate değer başarı elde ettiği görülmüştür.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: