'Kutadgu Bilig' ve 'Prens' Eserleri Bağlamında Yusuf Has Hacib İle Machiavelli’nin Siyasetname Anlayışının İncelenmesi
| Autor: | KARAMAN, Ömer Faruk |
|---|---|
| Jazyk: | turečtina |
| Rok vydání: | 2020 |
| Předmět: | |
| Zdroj: | Volume: 9, Issue: 4 2683-2692 MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi |
| ISSN: | 1694-7215 |
| Popis: | Political treatise (Mirror of prince) are literary works written to advise statesman pertaining to government administration, policymaking, and social welfare. As a political treatise, ‘Kutadgu Bilig’ is one of the first Turkic-Islamic literary works. In one of the most important western political treatises, Prince, Machiavelli advised about the nature of power and provided information to the statesman on how he ought to rule. In Kutadgu Bilig, on the other hand, along with state administration, personal and sociological issues were also emphasized. According to Yusuf Has Hacip, the ruler is just, tolerant, moral, guiding, and wise person who keeps intelligence and knowledge superior. In contrast, Machiavelli put much more emphasis on power, and moreover, he found admissable to do action without moral to gain power in his 'Prince'. Yusuf Has Hacib argues that laws should limit the powers of the ruler, rulers should comply with the laws, merit ought to be the determinant factor in the state institutions, justice is one of the most important factor in administration, and the rulers should always be rational in their occupations. According to Machiavelli, power is essential in order to remain in the saddle no matter how. In this study, these works as two political treatises discussed, reflecting Eastern and Western perspectives, will be analyzed and compared. Siyasetnameler devleti yöneten kişilere, devlet yönetimi, siyaset üretme, toplumsal refah gibi konularda tavsiyelerde bulunmak amacıyla ortaya koyulan edebi eserlerdir. Tür olarak bir siyasetname niteliği taşıyan Kutadgu Bilig, Türk-İslam edebi eserlerinin ilkleri arasında sayılmaktadır. Batılı anlamda en önemli siyasetnamelerden biri sayılan Prens adlı eserinde Machiavelli, gücün doğası hakkında tavsiyeler vermiş, iktidarı elinde bulunduran kişiye devlet yönetiminin nasıl olması gerektiği hususunda bilgiler sunmuştur. Kutadgu Bilig’de ise devlet yönetimi ile birlikte, kişisel ve sosyolojik meseleler üzerine de durulmuştur. Yusuf Has Hacib’e göre hükümdar adil, hoşgörülü, ahlaklı, yol gösterici, aklı ve bilgiyi üstün tutan bilge kişidir. Machiavelli’nin Prens’i ise daha çok güç odaklıdır ve güç için bazen ahlak dışı eylemlerde bulunabilmesi dahi kabul edilebilir. Yusuf Has Hacib hükümdarın otoritesinin kanunlarla sınırlandırılması gerektiği, kendisinin de kanunlara riayet etmesi gerektiğini, devlet kurumlarında liyakatin esas olduğunu, adaletin yönetimde en önemli unsurlardan biri olduğunu ve yöneticilerin her zaman rasyonel bir şekilde işlerini yürütmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Machiavelli’ye göre iktidar her şeye rağmen korunmalıdır ve bunun için güç şarttır. Bu çalışmada Doğu ve Batı perspektifini yansıtan siyasetname niteliğindeki bu iki eser analiz edilecek ve kıyaslanacaktır. |
| Databáze: | OpenAIRE |
| Externí odkaz: |
|