Vakfiyeleri ve Muhasebe Kayıtları Işığında Saime Hatun’un Vakıfları

Autor: DURMUŞ, Muhammed Emin
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2022
Předmět:
Zdroj: Issue: 58 67-88
Vakıflar Dergisi
ISSN: 1011-7474
2564-6796
Popis: Contrary to popular belief, women played an active role in economic and social activities during the Ottoman period. Waqfs established by many charitable women show the truth of this situation. The waqfs that we discussed in our study were established by Saime Hatun, and served society for nearly two centuries, one as a cash waqf and the other as both real estate and cash waqf.One of the waqfs discussed in the study was established in 1068/1657 for the Ejzâ-i Sherif recitation in the Hamza Fakih Neighborhood Masjid in the Uskudar district, and the other was established in 1055/1645 for the payment of the menzilhane avariz. It aims to analyze these Waqfs' financial structures from 1161/1748 to 1244/1828. As a result of the study, it was discovered that the cash capital of the Avariz Waqf remained constant throughout the entire period, whereas the Ejzâ-i Sherif Waqf replaced its cash capital, which had remained constant for many years, with real estate in 1231/1815. In addition, in the years when the accounting records of the waqfs were determined, it was observed that there was no significant change in their incomes, salaries paid, and fees paid to the kadi. Finally, it has been concluded that both waqfs spend most of their income in line with the purpose for which they were established.
Osmanlı döneminde kadınlar sanılanın aksine iktisadi ve sosyal faaliyetlerle aktif bir rol üstlenmişlerdir. Pek çok hayır sahibi kadın tarafından kurulmuş olan vakıflar bu durumun doğruluğunu göstermektedir. Çalışmamıza konu edindiğimiz vakıflar da Saime Hatun tarafından biri para vakfı diğeri ise hem gayrimenkul hem de para vakfı olarak kurulmuş ve iki asra yakın bir süre topluma hizmet etmiştir.Çalışmada ele alınan vakıflardan biri Üsküdar kazasında bulunan Hamza Fakih Mahallesi Mescidinde eczâ-yı şerife kıraati için 1068/1657 yılında, diğeri ise mahallenin menzilhane avârızının ödenmesi için 1055/1645 kurulmuş olup bu vakıfların 1161/1748 yılından 1244/1828 yılına kadar ki süreç içerisindeki mali yapılarının analiz edilmesi amaçlanmıştır. Çalışma neticesinde Avârız Vakfı’nın nakit sermayesinin bütün süreç boyunca sabit kaldığı buna karşın Eczâ-yı Şerîfe Vakfı’nın uzun yıllar sabit kalan nakit sermayesini 1231/1815 yılında gayrimenkulle tebdil ettiği tespit edilmiştir. Buna ilaveten vakıfların muhasebe kayıtlarının tespit edildiği yıllarda gelirlerinde, ödedikleri maaşlarda, kadılığa ödedikleri harçlarda önemli değişiklik olmadığı görülmüştür. Son olarak vakıfların her ikisinin de gelirlerinin çoğunu kuruldukları amaç doğrultusunda harcadıkları sonucuna ulaşılmıştır.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: