| Popis: |
Investigations of plant cyanide resistant respiration lead to the discovery in mitochondrial respiratory chain of the second terminal oxidase, alternative oxidase (AOX). AOX transfers electrons from reduced ubiquinone to oxygen omitting two coupling places thus lowering energetic efficiency of respiration. The presence of AOX was shown in all plants and also in some fungi, mollusca and protista. In termogenic plants the activity of AOX is connected with heat production. In other organisms AOX activity is important for maintaining metabolic homeostasis (carbon metabolism, cell redox state and energy demand) and ROS homeostasis. In this article structure of plant AOX protein and the regulation on molecular levels was described. Possible role of AOX as stress marker was pointed and the possibility of using AOX in human gene therapy was discussed.Badania nad oddychaniem niewrażliwym na cyjanek doprowadziły do wykrycia w mitochondrialnym łańcuchu oddechowym drugiej oksydazy terminalnej, oksydazy alternatywnej (AOX). AOX przekazuje elektrony ze zredukowanego ubichinonu na tlen z pominięciem dwóch miejsc sprzężenia obniżając wydajność energetyczną oddychania. AOX występuje u wszystkich roślin i jest obecna m.in. u niektórych grzybów, mięczaków i protista. Jedynie u roślin termogennych aktywność AOX związana jest z wydzielaniem ciepła. Natomiast u pozostałych organizmów funkcjonowanie AOX wiąże się z utrzymaniem homeostazy metabolicznej (metabolizm węgla, stan redoks komórek oraz zapotrzebowanie na energię) i utrzymaniem homeostazy reaktywnych form tlenu (ROS). W artykule omówiono budowę białka roślinnej AOX oraz regulację na różnych poziomach molekularnych. Podkreślono rolę AOX jako markera stresu u roślin. Opisano również potencjalne zastosowanie AOX w terapii genowej ludzi. |
