| Popis: |
Enflasyon toplumun her kesimini ilgilendiren bir sorun olmanın yanında, ülkelerin ekonomik problemlerinde önemli bir rol oynadığı için özellikle ekonomistlerin ilgisini çeken bir konudur. Türkiye'de ise enflasyon 1970'lerden itibaren önemli bir sorun haline gelmiştir ve bu tarihten 2003 yılına kadar durağanlıktan uzak bir seyir izlemiştir. 2001 yılında ise Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) bağımsız olmuş ve açık enflasyon hedeflemesi politikası kabul edilmiştir. Bu gelişmelerin sonucunda enflasyon 2004 yılında kontrol altına alınmıştır. Bu tarihten itibaren enflasyon oranları daha durağan bir seyir izlemiştir. Ancak, enflasyon oranında hala bazı dalgalanmalar devam etmektedir. Bu nedenle 2004-2014 verisi üzerine çalışmaya gerek duyulmuştur. Bu çalışmada enflasyonu analiz etmek, modellemek ve tahminlemek amacıyla orijinal bir yaklaşım tercih edilmiştir. Saklı Markov Modellerin (SMM) farklı birçok alanda uygulamaları olmasına rağmen enflasyon verilerini modelleme konusunda çok az sayıda çalışma mevcuttur. Bu çalışmada SMM'nin teorik altyapısı anlatılacaktır. Çalışmada kullanılacak enflasyon verisinin otokorelasyonlu olduğu göz önüne alınırsa bu modelin otokorelasyonlu veriler üzerinde başarılı olma avantajı kullanılacaktır. Bir önceki yılın aynı ayına göre hesaplanan enflasyon oranları modelimizde görülebilir seri olarak kullanılacak ve saklı seri normal-SMM'ye uyarlanmış EM-algoritması ile eldeedilecektir. Model 2004-2012 yılları arasındaki enflasyon verisi üzerinde uygulanacak, 2013-2014 yılları için tahminleme yapılacak ve var olan değerlerle karşılaştırılarak test edilecektir. Inflation is a significant issue that is cared by every segment of society but especiallyby economists since it plays an important role in the economic problems of countries.In Turkey, inflation has been a substantial problem since 1970s. There is no stabilityat inflation rates from that time to 2003. The Central Bank of the Republic of Turkeybecame independent and started to apply implicit inflation target regime at 2001. Asa result of these improvements inflation was taken under control at 2004. Althoughthe rates are more stable after that time, there are some fluctuations still. Hence, it isessential to study on the inflation data of 2004-2014 year interval.In this study, a novel approach is preferred in order to analyze, model and predictthe inflation data of Turkey for the mentioned period. Hidden Markov Models areapplied in several fields but there are few applications of it to analyze inflation. Now,theoretical background of HMMs will be provided. Then, the advantage of performingwell on autocorrelated data just like ours of the model will be taken. The monthlyinflation rates that represent the price level changes at current month with respect tothe same month of previous year will be accepted as observed part of the model andthe hidden part is estimated by EM-algorithm approach adapted to normal-HMM. Thefirst stage model will be applied to the data for the years 2004-2012 and the test periodof 2013-2014. 86 |
