| Popis: |
ÖZET Eski Dönem Türk - Hint Efsanelerinin Karşılaştırılması Efsaneler, ait oldukları ulusların korkularını, sevinçlerini, kaygılarını ve değer yargılarını yansıtır. Bir başka deyişle efsane, bir ulusu oluşturan bireylerin bilinçaltlarındaki arzuların ve korkuların ifade biçimidir. Her toplumun kendine özgü efsaneleri vardır. Başta edebiyat olmak üzere, pek çok sanat dalının vazgeçilmez kaynağını oluşturan efsaneler, günürhüzde inanılmaz olarak kabul edilseler de, ortaya çıktıkları dönemlere göre birer mantıklı açıklaması vardır. Orta Asya bozkırlarında yaşayan ve `atlı göçebe` bir yaşam tarzını benimseyen Türkler ve Asya'nın güneyinde, `yerleşik` yaşam tarzım benimsemiş Hintliler. Tezimizin konusunu bu iki ulus ve efsaneleri oluşturmaktadır. Türk ve Hint uluslarının yaşadıkları doğal ortam ve yaşam biçimi, farklı beklentileri ve sonuçları ortaya çıkarmıştır. Buna bağlı olarak da, birbirlerinden çok farklı efsaneler ortaya çıkmıştır. Göçebe olan Türkler, mevsimlere, havanın durumuna bağlı olarak suyu bol ve tehlikeden uzak bölgelerde yaşamayı tercih etmişlerdir. Ayrıca, çevrelerinde bolca bulunan yırtıcı hayvanlar ya da alıcı kuşlar Türklerin ilgisini çekmiştir. Kuraklık, soğuk gibi doğa olaylarıyla mücadelenin yanı sıra, sık sık da komşu ulusların saldırılarına hedef olmuşlardır. Bu nedenle Türk efsanelerine baktığımızda, `gök`, `kurt`, `geyik`, `kartal` gibi motiflerin yanı sıra, `savaş` ve `kahramanlık` konularının da sıkça işlendiğini görürüz. Bütün bunlar, Türklerin yaşamlarını biçimlendiren en önemli etkenler olmuştur. Hint efsanelerine göz attığımızda ise, kendimizi bir `tanrılar dünyası`nda buluruz. Bu tanrılar dünyası çok zengin olduğu kadar, karmaşıktır da. Tanrıların başka bedenlere bürünüp (avalâra) dünyaya inmesi ve insanlam işine karışması, Hint efsanelerinin temel motiflerinden birini oluşturmaktadır. 145Her iki kültürün çok eskiye dayanması, efsanelerin ortaya çıktığı dönemlerde yazılı belgelerin olmaması nedeniyle ilk efsaneler, ağızdan ağıza aktarılmışlardır. Böylece ortaya, sözlü edebiyatın ilk ürünleri olan `destanlar` ve `masallar` ortaya çıkmıştır. Yazlı metinlere dayanmayan bu öyküler, zaman içinde değişikliklere uğramıştır. İnsanların merak ettikleri ve kaygıları temelde aynı ama, olayların gelişmesi ve çözümler farklıdır. Bu fark da büyük ölçüde, yaşama ortamına ve yaşam biçimine bağlı olmaktadır. Türk ve Hint efsanelerinde çok sayıda ortak motifler bulunsa da, iki ulusun, çözüm üretirken dayandıkları `mantık` çok farklıdır. Bu mantık farklılığı da, her ulusun farklı efsanelere sahip olmasının temel nedenidir. 146 ABSTRACT Comparison of the Early Time of Turkish and Indian Legends The legends, belong to their nations, reflect their fears, gladness, anxieties and standart of judgment. On the other hand, legend is on expression of the fear and the wish of the memebers who form a nation. Each society has their own legends. Firstly the literature and the legends which form the resources of many branches of art are accepted unbeliavable probably they have an logical explanation. Turkish people who livein the steppes of Middle Asia and who identify theirselves with nomadic life style; the Indians who identify theirselves with settled life style. These two nations and their legends make our thesis. The natural environment in which the Turkish and Indians live and their life styles create different expectations and results. Accordingly, many legends arose which are different from eachother. Nomadic Turkish, chose to live in the regions far from danger and arround of watery land. Besides, Turkish people are attacted by the beast of prey and wild birds. They are not only the target of the attacks of the neighbour nations, but also they face with disasters such as draught, cold weather. So, when we look at the Turkish legends we see that there are motifs such as sky, wolf, deer, eagle and also war and heroism. All these are the important factors which give the shape to Turkish life style. And when we look at the Indian legends we find ourselves in a deities world. This deities world is as much rich as it is complicated. The wrapping of deities up in people and their coming to world to interfere with people are the basic motifs of Indian legends. 147In the periods the legends arose inital legends are tranfered verbally. So the epics and tales which are the first products of verbal literature became. These stories which are not based on written texts changed from their origins. Curiosity and anxiety of people are same in base but solutions are different. This diference is generally related to life style and where they live. Though, there are plenty of common motifs in Turkish and Indian legends, their logic while solving differ from eachother. This logic diference is the basic reason that every nation has their own myth. 148 148 |
