| Popis: |
Kaya düşmesi insan hayatını etkileyen önemli doğal afetlerden birisidir. Kaya düşmesi, bağımsız bir bloğun ya da blokların serbest düşme, zıplama, yuvarlanma ya da kayma şeklinde aşağı doğru hareket etmesidir. Kaya düşmesine sebep olan başlıca nedenler depremler, yağış, donma-çözülme, fiziksel-kimyasal ayrışma ve süreksizliklerin varlığıdır. Ankara Kalesi, Ankaranın önemli kültür miraslarından birisidir. Kale dik bir tepe üzerine kurulmuştur. Söz konusu kaya düşmeleri, andezit içeren birimlerde görülmektedir. Kale çevresinde ana yol, çiçek dükkanları, otopark ve bir okul olduğundan, kaya düşmesi çevre için büyük bir risk oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Ankara Kalesinin etrafındaki kaya düşmelerini 2 ve 3 boyutlu modeller kullanarak analiz etmek ve uygun önlemleri önermektir. Bu amaçla, analiz için gerekli verileri toplamak amacıyla saha çalışmaları ve laboratuvar deneyleri yapılmıştır. Olası yenilme tiplerini gözlemlemek için kinematik analiz gerçekleştirilmiştir. Şevlerin güvenlik katsayılarını hesaplamak için limit denge analizleri yapılmıştır. İki boyutlu kaya düşme analizleri dört farklı kaya ağırlığı ile gerçekleştirilmiştir. Daha sonra, elde edilen sonuçlar 3 boyutlu kaya düşme analizi ile karşılaştırılmıştır. 2 ve 3 boyutlu kaya düşme analizileri ile değerlendirilen tehlike bölgelerine dayanarak, düşmüş ve gevşemiş andezit blokların kaldırılması ve tavsiye edilen özelliklere sahip tutma bariyerlerinin kurulması önerilmiştir. Rockfall is one of the most important natural disasters affecting human life. Rockfall is the downward motion of a detached block or series of blocks with a small volume involving free falling, bouncing, rolling, and sliding. The reasons causing rockfall are mainly earthquakes, precipitation, freeze-thaw, physical-chemical weathering and joints. Ankara Citadel is one of the important cultural heritages of the capital city of Turkey. It belongs to the oldest part of Ankara. The citadel is located on a steep hill and rockfall has occurred in the area where andesite is exposed. Since there are main road, floral shops, car parking and a school around the citadel, rockfall poses a great risk to the surrounding. The purpose of this study is to analyze the rockfall around Ankara Citadel with 2D and 3D models and suggest appropriate measures. In order to fulfill this scope, field studies and laboratory tests were carried out to collect the required data for analyses. Kinematic analysis was conducted to observe possible failure types. Limit equilibrium analysis was performed to calculate the safety factors of the slopes. 2D rockfall analyses were carried out with four different rock weights. Then, the results were compared with 3D rockfall analysis. Based on the danger zones assessed from 2D and 3D rockfall analyses, the removal of the fallen and loosen andesite blocks and the installation of catch barriers with suggested properties were recommended. 151 |
