| Popis: |
ÖZET Âşık Hasan Hüseyin Orhan 20.yy.ın halk âşıklarından olup, pek fazla araştırılmamış ve tanınmamıştır. 1937 derlemelerinde kaynak kişi olarak eserleri derlenip bazıları TRT repertuarına kazandırılmış olmasına rağmen yapılan derlemelerdeki hatalar neticesinde hem kendisi başka yöreye, hem de icra ettiği ezgiler başka kişilere mâledilmiştir. 1900 Malatya- Arguvan-Minayik köyünde dünyaya gelen Âşık Hasan Hüseyin Orhan yaşadığı kırkbeş yıla sosyal ve kültürel anlamda bir çok malzeme sığdırmıştır. Çok güzel bağlama çalmasının yanında çok da güzel söylemesi, şiirlerinde kendi kişiliğini yansıtmış olması, insanlara sevgi ve hoşgörü aşılamaya çalışması en büyük özelliği olmuştur. Ender ve örnek sayabileceğimiz bir âşık olduğu araştırma sonucunda anlaşılmıştır. Çalışmanın giriş bölümünde böyle bir konunun seçilmesindeki amaçlar, mevcut olan problemler, konunun kapsamı ve sağlıklı sonuçlan elde etmek için kullanılan yöntemler anlatıldıktan sonra ikinci bölümde âşığın doğduğu ve yaşadığı yöre, tarihi, coğrafi ve sosyo-ekonomik yönden anlatılmıştır. Üçüncü bölümde Âşık Hasan Hüseyin Orhan'ın hayatı, konuyla ilgili genel bilgiler, yörenin müzikal yapısı, âşığın yöresel kimliği anlatılmıştır. Dördüncü bölümde âşığın şiirlerinin edebî açıdan incelenmesi, beşinci bölümde âşığa ait eserlerin belgelerle tesbiti anlatılmıştır. Sonuç bölümünde, giriş bölümündeki bütün sorulara yanıtlar verilmiş ve Âşık Hasan Hüseyin Orhan'ın halk müziğinde özellikle âşık müziğinde gerek kaynak kişi derleyici, besteci özellikleri ile önemli bir temsilci olduğu sonucuna varılmıştır. Ekler bölümünde ise Âşık Hasan Hüseyin Orhan hakkında yapılan röportajlar anlatılmıştır. Gerek TRT repertuanndaki gerek piyasadaki eserleri gerek kendisinden etkilenen âşıklarlardan, kaynak kişilerden, kendisinden sonraki kuşaklardan türküleri ve oyun havalan derlenmiş, notaya alınmış ve bir araya toparlanmıştır. Aynı zamanda 1937-38 derlemelerinde âşıktan alınan ezgilerin orijinal derleme fişleri incelenmiştir. Kendisini tanıyan ve kendisini örnek almış âşıklarla, kaynak kişilerle röportajlar yapılmıştır. IBS, fteffiöĞırrtM mik mi. SUMMARY Âşık Hasan Hüseyin Orhan is one of the 20 th.century Turkish folk bards who has not been searched and known so much. Althaugh his music collections have been gathered and joined to repertory of TRT (Turkish Radio in Television Corparation) and he has been identified as the saurce person for 1937 collections, his melodies have been attrributed to the other bards and he has been ascribed to the other locations by reason of mistakes on music collections. Âşık Hasan Hüseyin Orhan, who was born is Minayik Vilage of town Arguvan in Malatya in 1900, could succeed to fit many things in social and cultural meaning into his 45 years of life. Beside his playing bağlama (Turkish Folk Instrument) very well, his singing very nice, reflecting his own personality on his works, his efforts to inculcate affection and tolerance to people have become his greatest characteristic. It has been realised at the end of this research that he was a very rare and model bard. His peomps have been searched as type, subject and syllabic meters of his poemps have been defined. In the first chapter, aims of the choosen subject, existing problems, contents of the subject and methods which are used for having real results have been introduced tham location in which he was born and lived has been, researched from historical, geographic and social economic point of view in the second chapter. In the third chapter, his life, general information about subject, musical structure of the location has been searched and his idendity has been explanied from location point of view. In the fourth chapter, his poems have been searched with titerary view. In the fifth chapter, his works confirmed. In the last chapter, all questions in chapter 1 have been replied and it is concluded that Âşık Hasan Hüseyin Orhan as source person, collector and compesor is an important representative in Turkish Folk Music. Additionaly, reports about Âşık Hasan Hüseyin Orhan has been given. His works have been collected ang gathered together from whether TRT repertory or his works at market or some source people or the people after himself. In addition, orginal music collection studies have been investigated on 1937-38 collections. The people who know him well, poets who accepted him as a model and the other source people have been interviewed. '..İİ!ÎSSÎS3^B1TÜAWD;.-. 113 |
