| Popis: |
Roma'da üçüncü yüzyıl krizi imparator Alexander Severus'un 235'te kendi askerleri tarafından öldürülmesi ile başlayan, 284 yılında Diocletianus'un tahta çıkması ile sona eren karmaşık bir dönemdir. Bu dönemde imparatorluk işgal, iç savaş, veba ve ekonomik çöküntü baskısıyla neredeyse çökme aşamasına gelmiştir. Hatta Roma imparatorluğu kısa zaman için üç imparatorluğa bile bölünmüştür: 260 yılında Postumus'un İspanya, Galya, Germania ve Britanya'yı birleştirerek kurduğu Galya İmparatorluğu, 262 yılında Odenathus tarafından bağımsızlaştırılan daha sonra Kraliçe Zenobia döneminde Roma için tam bir baş ağrısı olan Palmyra imparatorluğu ve merkezi İtalya olan Roma imparatorluğu. Sürekli olarak değişen imparatorlar onlara baş kaldıran, imparatorluğun dört köşesinde kendilerini imparator ilan eden isyancılarla uğraşmışlardır. Bu dönem imparatorluk iç savaşlarla beraber dış baskılarla da uğraşmaktaydı. Doğu sınırında Part İmparatorluğu'nun ardılları olan Sasani İmparatorluğu sürekli işgal halindeydi. Sasaniler I. Şapur döneminde kendilerinin altın çağını yaşamaktaydı. Batı'dan ise Gotların yıkıcı akınları imparatorluğu zora sokmaktaydı. Sürekli değişen imparatorlar bu baskılar karşısında fazla direnemiyor, askerleri tarafından yetersiz görülerek öldürülüyordu. Lejyonlar ve praetor sınıfının kararı ile seçilen imparatorlar uzun süre hakimiyetde kalamamış, çoğu zaman da onları imparator yapan askerleri tarafından öldürülmüşler. Bu dönem Roma İmparatorluğu'nda önemli kararlar alan baş aktörler askerler olmuştur. Bu karışık döneme ek olarak Roma İmparatorluğu aynı zamanda ekonomik anlamda da buhran geçirmektedir. Anahtar Sözcükler: Roma İmparatorluğu, Roma'da üçüncü yüzyıl krizi, Kraliçe Zenobia, Sasani imparatoru I. Şapur, Got The third century crisis in Rome was a complicated period that began with the assassination of the emperor Alexander Severus in 235 by his own soldier sand ended in 284 when the Diocletian took the throne. This period brought the empire to almost collapse due to occupation, civil war, plague and economic collapse andoppression. The Roman empire was even briefly divided in to three empires: The Empire of Gallia, founded in 260 by combining Spain, Gallia, Germania, and Britannia, The Palmyrene Empire, was independent by Odenathus in 262 which was became a complete head a chefor Rome during the reign of Queen Zenobia and the Roman Empire, which is centered in Italy. The ever-changing emperors were dealing with the rebels who declared themselves emperors in all four corners of the Empire.In this period, the Empire was dealing with external pressures as well as civil wars.The Sassanid Empire, which was the successor of the Parthian Empire at itseastern border, was in a constant occupation movement. The Sassanid slived their golden age during the reign of Shapur I. and from the West, the destructiv in flux of the Goths put the Empire in a difficult situation. Constantly changing Emperors could not resist this pressure and were seen as inadequate by their soldiers and were killed.The Emperors, who were choosen by the legions and the decision of the praetor class, could not survive for a long time and were of ten killed by their soldiers who made them emperors. During this period, the main actors and important decision makers in the Roman Empire were soldiers. In addition to this disorganised period, the Roman Empire was also in economic crisis.KeyWords: Roman Empire, Roman third century crisis, Queen Zenobia, Sassanid emperor Shapur I., Goths 88 |
