| Popis: |
ÖZET Alkol Bağımlılığında Dopamin 2 Reseptör Geninin ve Kişilik Özelliklerinin Rolü Dr.Arzu KİTİŞ Yazışma adresi: Dokuz Eylül Oniv. Tıp Fak. Psikiyatri A.D. İnciraltı/İZMİR e-mail: arzukitis@vafaoo.com Amaç: Alkol bağımlılığı, biyolojik (kalıtsal), psikolojik ve sosyal nedenlerle oluşan bir hastalıktır.Bu çalışmada, hayvan ve insan çalışmalarında alkolle ilişkili davranışlardan sorumlu olduğu gösterilen dopaminerjik sisteme odaklanarak, alkol bağımlılarında dopamin D2 reseptör (DRD2) geninin TaqI A ve B alelleri, kişilik özellikleri ve bu iki parametrenin birbiriyle ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya DSM-IV tam kriterlerine göre alkol bağımlılığı tanısı alan 64 (3 kadın, 61 erkek) kişi ve kendisinde ve 1. veya 2. derece akrabasında alkol bağımlılığı öyküsü olmayan 54 (8 kadın, 46 erkek) sağlıklı kişi alındı. Çalışmaya alman kişilerden DRD2 TaqI A ve B allellerini saptamak için kan alındı ve bu kişilere MKE ve MATT ölçekleri uygulandı. Bulgular: Alkol bağımlıları ile alkol bağımlısı olmayan bireyler, DRD2 TaqI Al ve Bl minör ailelerinin sıklığı açısından anlamlı fark göstermedi. Alkol bağımlılarında kişilik özellikleriyle DRD2 geninin TaqI Al ve Bl minör aileleri arasında ilişki saptanmadı. Alkol bağımılılarının kontrollere göre yenilik arayışı ve zarardan kaçınma boyutlarında anlamlı derecede daha yüksek, kendini yönetme ve işbirliğine yatkınlık boyutlarında anlamlı derecede daha düşük skorlara sahip olduğu saptandı. Sonuç: Alkol bağımlılığına yatkınlıkta tek bir gen değil, olasılıkla birçok minör gen, kişilik özellikleri ve çevre birlikte rol oynamaktadır. İmpulsif davranışta artışla ilişkili olan yenilik arayışının alkol bağımlılarında yüksek olmasının bağımlılık davranışının başlamasında önemli olduğu; yüksek düzeyde zarardan kaçınmanın, stresle baş edebilmek için alkolün sürekli alınmasına yol açtığı düşünülebilir. Alkol bağımlılarının kendini yönetme ve işbirliği yapma düzeylerinin düşük olması bireyselleşmeyi engelliyor olabilir. Alkol bağımlılığında kişilik özelliklerinin tanımlanması, farklı tedavi yaklaşımlarının uygulanmasını, tedaviye yanıtın ve sonuçlarının değerlendirilmesini ve yüksek riskli hastaların tedavide kalmasını sağlayıcı tedavi yöntemlerinin geliştirilebilmesini sağlayabilir. Anahtar kelimeler: Alkol bağımlılığı, genetik, D2 dopamin reseptör geni (DRD2), Mizaç ve Karakter Envanteri, kişilik SUMMARY The Role of Dopamine 2 Receptor Gene and Personality Characteristics in Alcohol Dependence Araı KİTİS M.D. Dokuz Eylül University Medical School Department of Psychiatry. 35340 Inciralti/Izmir/Tutkey e-mail: arzukitis@vahoo.coni Objective: Alcohol dependence is a disorder resulting from biological, psychological and social factors. In this study it is aimed to investigate TaqI A and B alleles of Dopamine 2 receptor and personality characteristics in alcohol dependents and the relationship between these two parameters, by focusing on dopaminergic system, which is regarded to be responsible for alcohol dependence in many studies on animals and human beings. Method: In this study 64 alcohol dependent patients (3 females and 61 males) diagnosed according to DSM-IV diagnosis criteria, and 54 healthy subjects (8 female, 46 male) who themselves or whose first or second degree relatives had no alcohol dependence history were included. In order to determine their TaqI A and B alleles, blood samples were drawn from the participants, and then they were applied TCI and MAST scales. Results: Subjects with and without alcohol dependence revealed no significant difference as regards the frequency of TaqI Al and B2 minor alleles of DRD2 gene. In alcohol dependents, no association was determined between the personality characteristics and TaqI Al and B2 minor alleles. It was also determined that the alcohol dependents had significantly higher scores in novelty seeking and harm avoidance dimensions, and lower scores in self directedness and cooperativeness dimensions than the controls. Conclusion: Not only one gene, but also several other minor genes in addition to personality characteristics and environment may play a role in vulnerability to alcohol dependence. In alcohol dependents, high novelty seeking is associated with the increase in impulsive behaviour, and may be important for the onset of alcohol taking behaviour. High level of harm avoidance may lead to taking alcohol continuously in order to deal with stress. Lower self directedness and cooperativeness among alcohol dependents may be associated with the individualization problems. In alcohol dependence, determining personality profile may help to apply different treatment methods, to evaluate the outcomes of the treatment, and to develop treatment techniques in order to keep the high-risk patients in the treatment. Key words: Alcohol dependence, genetics, D2 dopamine receptor gene (DRD2), Temperament and Character Inventory, personality 65 |
