| Popis: |
ÖZET Bu çalışma kara ulaşım sistemi olarak ülke ekonomisinde önemli yeri olan demiryolu taşımacılığında kilit personel olan lokomotif sürücülerinin sağlık güvenlik koşullarının saptanması amacı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma kesitsel tipte epidemiyolojik bir çalışmadır ve evreni Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları 2. Bölge Başmüdürlüğü bünyesinde çalışan 308 lokomotif sürücüsüdür. Çalışmada yüz yüze anket yöntemi ile anket çalışması, sistem muayenesi, laboratuvar tetkikleri ve odiometri, spirometri gibi fizyolojik testler uygulanmıştır. Ayrıca çalışma ortam koşulu olarak değişik tip lokomotiflerde ve lokomotif bakım atölyesinde işyeri durum saptama çalışması ile, yatakhanelerde durum saptama çalışması gerçekleştirilmiştir. Makinistlerin yaş dağılımında 40 - 49 yaş grubu ilk sıradadır (% 5 1.6), % 1 1.0 1 50 yaş üzerindedir. Eğitim durumu dağılımında % 33.4 ü ilkokul mezunu iken % 46. 1 i teknik lise mezunudur % 98.8 i evlidir, aile yapıları belirgin oranda çekirdek ailedir. Sağlık hizmetleri için kurumun sağlık sistemi yanısıra diğer sağlık birimlerinden de faydalanılmaktadır. Periyodik psikoteknik muayene son iki yıl içinde sadece 22.7 oranında yapılmıştır. Sadece % 14.6 sı sağlıkla ilgili bir kursa katılmıştır. Makinistler bu alanda çalışmaya başlamadan önce çok değişik meslek gruplarında çalışmışlardır. Aylık çalışma süresi % 92.9 oranında 250 saatin üstündedir ve ayda ev dışında geceleme 11-20 günde yoğunlaşmaktadır (% 85.3) ve vardiyalı çalışılmaktadır. Çalışılan lokomotif tipleri çeşitlidir. Makinistlerin %10.1 i kalıcı iz bırakan, % 8. 1 i kalıcı iz bırakmayan en az bir iş kazası geçirmiştir. Sistalodiastolik hipertansiyon % 7.8, diabetes mellitus % 1.9, aterosklerotik kalp hastalığı % 1.6, anemi % 4.0 olarak saptanmıştır. Dispeptik şikayetler % 13.6 dır, % 65.7 si hafif şişman ya da şişman olarak değerlendirilmiştir. Mikroskopik idrar tetkikinde % 24.4 oranında 5 ve üzeri lökosit tesbit edilmiştir. Spirometri muayenesi sonucunda FEV 1/ FVC değerlerinin % 2.1i yaş, cins ve boya göre normal değerlerin % 80 ninin altındadır. Fizik muayene sonuçlan arasında 18 makinistte (% 5.8) obstriktif tip solomun yetmezliği tanısı konmuştur. Spirometrik tetkiklerin (FEVİ/FVC değerleri) sigara kullanımı ile karşılaştırılmasında halen günlük sigara kullanımı ile istatistiksel anlamlı farklılık saptanırken (p = 0.008), toplam sigara kullanma süresi ile istatistiksel anlamlı fark saptanmamıştır ( p > 0.05). Odiometri muayenesi sonucunda konuşma frekansları olarak değerlendirilen 2000 Hz altı frekanslarda işitme kaybı sağ kulakta % 1.6 (5 kişi), sol kulakta % % 4.4 (13 kişi), her iki kulakta % 2.0 (6 kişi), mesleki işitme kaybının başladığı 4000 frekansda sağ kulakta % 6.4 (19 kişi), sol kulakta % 17.9 (53 kişi), her iki kulakda % 19.3 (57 kişi) makinistde işitme kaybı saptanmıştır. Mesleki işitme kaybı görülmesi 54toplam çalışma süresi yani maruziyet arttıkça artmaktadır (p < 0.01), yaş ile de artmaktadır (p0.05). The odiometric tests showed that 3.7% of the drivers had hearing loss for the right ear under 2000 Hz frequency, 6.5 % for the left ear, and 2.0 % bilateral. Occupational hearing loss at and above 4000 Hz frequency was seen in 52.8 % for the right ear and 36.9 % for the left ear, and bilateral in 19.3 %. Ocupational hearing loss increases as the age and total work years increases (pO.01, pO.Ol respecxtively). For different locomotive types the odds ratio of hearing loss (higher than 4000 Hz, 26 dB), for the ones who worked theree or more years, compared to those who worked 56less than three years was 2.7 for steam locomotives, 1.6 for 24000 and 22000 locomotives. The working conditions were better in electric-powered locomotives than diesel ones. The conditions of the guest houses in the bigger cities were better. 57 68 |
