Popis: |
Toplumun temel yapı taşı olan aile, evlilik birliğinin kurulması ile oluşur. Evlilik birliğininkurulmasından itibaren eşler arasında evlilik birliğinin getirdiği sorumluluk, yardımlaşma vedayanışma duygusu ortaya çıkar. Bu yardımlaşma ve dayanışma duygusu ile hareket eden eşlerarasında evlilik birliği içinde mal varlıklarının nasıl yönetileceği, yararlanılacağı ve tasarrufedileceği ile ilgili kurallar mal rejimleri hükümleriyle ortaya koyulmuştur. Toplumların zamaniçinde değişen istekleri ve yapıları gereği kanunların da bu değişime uyum sağlamasınıgerektirmektedir. Bu nedenle 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ile mal rejimine ilişkin köklüdeğişiklikler yapılmıştır. Yapılan bu köklü değişiklik neticesinde yasal mal rejimi olarakedinilmiş mallara katılma rejimi benimsenmiştir. Edinilmiş mallara katılma rejimi kabuledilirken, taraflar evlilik birliği içinde bir mal edinirse bu edinmede diğer eşinde katkısı olduğudüşüncesinden hareket edilmiştir. Edinilmiş mallara katılma rejiminin tasfiyesinde önemlibirçok aşama bulunmaktadır. Bunlardan biri de tezin konusunu oluşturan 'değer artış payıalacağı' dır.Bilindiği üzere mal rejiminin sona ermesi ile tasfiye gündeme gelmektedir. Tasfiyesonucunda talepte bulunan eşin katılma alacağı hesaplanır. Katılma alacağı hesaplanırken değerartış payı alacağının da hesaba etkisi bulunduğundan önem arz eden bir konu olarak karşımızaçıkmaktadır. Bu nedenle çalışmamızın ilk bölümünde değer artış payı alacağı kavramı, hukukiniteliği ve mal rejiminden kaynaklanan diğer taleplerle karşılaştırılması yapılarak konuözümsenmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde ise, değer artış payı alacağının talep edilebilmekoşulları ile hesaplanmasına ilişkin hususlar ayrıntılı olarak değerlendirilmiştir. Üçüncü ve sonbölümde ise, uygulamada ve doktrinde tartışmalı olan değer artış payı alacağının katılmaalacağına etkisi incelenmiş, değer artış payı alacağının ne zaman muaccel olacağı, ne şekildeifa edileceği ve açılacak davalarda yargılama usulünün nasıl olacağı belirtilerek tezsonuçlandırılmıştır. The family, which is the building block of society, is formed by the establishment of amarriage union. After the establishment of the marriage union, the sense of responsibility,solidarity and cooperation arising from the marriage union emerges between the spouses. Therules concerning how to manage, utilize and save assets within the marriage union between thespouses acting with this feeling of solidarity and cooperation are established by the provisionsof the property regimes. The changing demands and structures of the societies over time requirethe adaptation of laws to this change. For this reason, the Turkish Civil Code numbered 4721made fundamental changes to the property regime. For this reason, fundamental changes weremade to the property regime with the Turkish Civil Code numbered 4721. As a result of thisradical change, the regime of participation in acquired property has been adopted as the legalproperty regime. As the regime of participation in acquired property is adopted, it is thoughtthat if the parties acquire a property within the marriage union, it also involves the contributionof the other partner. There are many important steps in the liquidation of the regime ofparticipation in acquired property. One of them is the 'appreciation share receivable' whichconstitutes the subject of the thesis.As it is known, the liquidation becomes an issue when the property regime comes to an end.As a result of the liquidation, the participation receivable of the partner who makes the claim iscalculated. As the participation receivable is calculated, because the appreciation sharereceivable has also an effect on the calculation, this emerges as a matter of importance. For thisreason, the concept of appreciation share receivable in the first part of our study has been triedto be clarified by comparing it with legal requirements and other demands arising from theproperty regime. In the second part, the issues regarding the claim conditions and calculationfor the appreciation share receivable are detailed. In the third and last part, the effect of theappreciation share receivable which is controversial in practice and the doctrine on theparticipation receivable is investigated, and the thesis was finalized by specifying when theviappreciation share receivable arises, how it will be executed and how the trial procedure willbe. 84 |