| Popis: |
Assur tarihinin son dört yüz yıllık evresi (M.Ö. 1000-612) `Yeni Assur Dönemi` olarak adlandırılmaktadır. Bu dönemde krallık tüm Aşağı ve Yukarı Mezopotamya, Batı İran, Suriye, Doğu Akdeniz ve hatta Anadolu'ya; Çukurova ve Toroslar'a değin egemen ve güçlü bir imparatorluk haline gelmiştir. Bu kadar geniş bir coğrafyaya egemen olan Yeni Assur Krallığı, aynı zamanda M.Ö. I. binde Yakındoğu'nun da önemli ve büyük güçlerinden biri olmuştur. Hemen hemen her alanda başarı gösteren Assurlular avcılıkta da aynı başarıyı kaydetmişlerdir. Yeni Assur Devleti'nde avlanmaya dair veriler genellikle yazılı kaynaklar ve görsel sanatlar ile sınırlı sayıdaki antropolojik kalıntılardan bilinmektedir. Avlanan hayvanlar arasında aslan, ayı, balık, ceylan, dağ keçisi, geyik, panter, tavşan, maymun, fil, yabani boğa, yabani öküz, yabani eşek, kuşlar, yılan ve bataklık domuzu gelmektedir. Bu hayvanlar içerisinde sayısal olarak aslan ve yabani boğa yoğunlukta olup bunları deve kuşu, fil, domuz, ayı ve geyik izlemektedir. Ayrıca avlamaya krallar bazında bakıldığında avlama yoğunlukla II. Aşşur-nasir-apli (M.Ö. 883-859) ve III. Şulmanu-aşerid (M.Ö. 858-824) döneminde yapılmıştır. III. Adad-nirari (M.Ö. 810-783) ve Aşşur-aha-iddin (M.Ö. 680-669) ile Assur-eti-ilani (M.Ö. 626-622?) ve Assur-ubalit (M.Ö. 611-609) dönemleri arasında avlanmaya dair ne bir görsel veri ne de yazılı kaynak bulunmaktadır. Assurlu avcılar yabani hayvanlardan aslan, geyik ve maymunların hem dişilerini hem de erkeklerini avlamışlardır. Arkeolojik verilerden Assurluların avlanmayı ilkbahar ve yaz aylarında gerçekleştirdiklerini öğrenmekteyiz. Fakat avlanma kışın da gerçekleştirilmiş olmalıdır. Yine arkeolojik bulgulardan gündüz avlanmanın yanı sıra gece de avlanmanın yapıldığı anlaşılmıştır. Avcılar, av esnasında teçhizat olarak ok, mızrak, hançer, kılıç, tekerlekli taşıtlar; yardımcı elemanlar olarak da haremağaları, piyadeler, süvariler, köpekler ve katırlardan istifade etmişlerdir. Yeni Assur Dönemi'nde avcılığın işlevleri de çeşitlilik göstermektedir. Tespit edilmiş olan başlıca işlevler arasında ekonomi ve beslenme, politik, askeri, dini ve sosyo kültürel gelmektedir. Yine giyim kuşama dair veriler avcı figürleri arasında bir statü farkının olduğunu da göstermektedir. Yeni Assur'da hemen hemen her alanda bir iş bölümünün olduğu bilinmektedir. Bu iş bölümünü av ve avcılıkta da görmek mümkündür. Yeni Assur Krallığı ile çağdaşı olan Urartu ve Geç Hitit Krallıkları arasında çeşitli alanlarda etkileşimler söz konusudur. Özellikle Yeni Assur Krallığı'nın bu çağdaş uygarlıklar üzerindeki etkisi hemen her alana yansımıştır. Nitekim bu etkileşimi betimlenmiş av sahnelerinde de görmek mümkündür.Anahtar Kelimeler: Yeni Assur, Av, Demir Çağ, Kılıç, Kafes. Last four hundred-years period of Assyrian history (1000-612 B.C.) is entitled as `Neo-Assyrian Period`. In this period, the kingdom has become a sovereign and powerful empire that dominated till all Lower and Upper Mesopotomia, West Iran, Syria, East Mediterranean and even Anatolia, Cilician Region and Taurus Mountains. Neo-Assyrian Empire that dominated such a wide geography has become one of significant and great powers of Near East in the first millenium B.C. as well. Assyrians who had success in almost each field have become successful also in hunting. The data about hunting in Neo-Assyrian State are generally known by written sources, visual arts and limited number of anthropological remains. Hunted animals are lion, bear, fish, gazelle, ibex, deer, panther, rabbit, monkey, elephant, wild bull, wild ox, wild donkey, birds, snake, tiger and warthog. Among these animals, mostly hunted ones as quantitative are lion and wild bull and deer, elephant, warthog, ostriches and bear follow these. Additionally, when analyzed hunting on the basis of kings, hunting has been performed mostly in the periods of Ashurnasirpal II and Shalmaneser III. There is neither an image nor written source about hunting in the periods of Adad-nirari III, Aššur-aḥa-iddina, Ashur-etil-ilani and Ashur-uballit. Assyrian hunters have hunted both lions and lioness, stags and does and female and male monkey among wild animals. We learn by archaeological data that Assyrians performed hunting in the spring and summer months. However the hunting must have been performed also during the winter. Again, it has been understood by archaeological data that the hunting was performed in night time as well as day time. The hunters have benefited from arrow, spear, dagger, sword and wheeled vehicles as equipment and from eunuchs, infantrymen, dogs and mules as assistants. In Neo-Assyrian Period, also types of hunting can be seen. Main functions identified are economy and nutrition, politics, military, religious and socio-cultural functions. Again data on clothes also show that there was a status distinction between hunter figures. It is known that there was a division of labour in almost each field in Neo-Assyria. Also it is possible to see this division of labour in hunt and hunting. There are interactions in various fields between Neo-Assyrian Kingdom and its contemporary Urartu and Late Hittites Kingdoms. Especially influence of Assyrian Kingdom on this contemporary civilizations has reflected to almost each field. Thus, it is possible to see this interaction also in hunting scenes depicted.Key Words: Neo-Assyria, Hunt, Iron Age, Sword, Cage. 178 |
