| Popis: |
Ill ÖZET Yüksek Lisans Tezi BENZEN VE OLEFİNLERDEN FRİEDEL-CREAFTS YÖNTEMİNE GÖRE LİNEER ALKİLBENZEN (LAB) ÜRETİMİ VE REAKSİYONUN KİNETİ?İ Ayhan EZDEŞİR Ankara Üniversitesi FenBilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı Danışman ; Prof. Dr. Me tin OBALİ 1994, Sayfa : 53 Jüri: Prof.Dr. Me tin OBALİ Prof.Dr. Tahsin UYAR Prof. Dr. Ender ERDİK Bu çalışmada, PETKİM DDB fabrikasında lineer alkilbenzen üretiminde benzen/ olefin mol oranı, sıcaklık faktörü ve reaksiyonun kinetiği incelendi. Deneyler fabrika ile paralel olacak biçimde değiştirilmeden, benzen/olefin mol oranı 2,5-12 aralığında 38° ve 42° 'de yapıldı. Her iki sıcaklıkta benzen/ olefin mol oranı 8-9 aralığında alındığında lineer alkilbenzen veriminin en iyi olduğu bulundu. Tesbit edilen şartlarda üretilen ham ürünün fraksiyonlu vakum destilasyonu yapılarak saf lineer alkilbenzen elde edildi. Elde edilen lineer alkilbenzenin teknik özellikleri de incelenerek ticari amaca uygun olduğu belirlendi A1C13 katalizörü kullanılarak C10-C13 düz zincirli olefinler ile benzen alkilasyonunun kinetiği 20°, 30° ve 40°'lerde incelendi. Reaksiyonun ikinci mertebeden bir reaksiyon olduğu bulundu. Reaksiyon hız sabitleri bulunarak Arrhenius bağıntısından reaksiyon aktivasyon enerjisi ve frekans faktörü tayin edildi.IV Buna göre, A + B »¦ M reaksiyonu için aktivasyon enerjisi Ea=9,71 kcal.mol-1, frekans faktörü A=3,3xl03; D + B *¦ 2M reaksiyonu için Ea=36,80 kcal.mol-1, A==l,0xl023 olarak bulundu. ANAHTAR KELİMELER : Lineer Alkilbenzen, Friedel -Crafts, düz zincirli olefinlerin benzen alkilasyonu ve kinetiği. V ABSTRACT Masters Thesis ALKYLATION OF BENZENE WITH LINEAR OLEFINS USING FRIEDEL-CRAFTS REACTION AND KINETIC STUDIES Ayhan EZDEŞİR Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Chemistry Supervisor : Prof.Dr. Metin OBALİ 1994, page : 53 Jurry: Prof.Dr. Me tin OBALI Prof.Dr. Tahsin UYAR Prof.Dr. Ender ERDİK In this work, optimum reaction conditions were found for production of linear alkylbenzene (LAB) in the PETKIM DDB plant which is converted to produce (LAB). Highest yield were obtained when benzene/olefin mol ratio was in the range of 8-9 for the reaction temperatures 38°-42°. Using AICI3 catalyst, reaction kinetic of benzene alkylation with C10-C13 olefins was investigated at 20°, 30° and 40°. Rate constants, activation energies and frequency factor were calculated from experimental data. KEYWORD ; Linear Alkylbenzene, Friedel -Crafts, kinetic of benzene alkylation with linear olefins. 53 |
