Popis: |
ÖZET Kritik Yoğun Bakım Hastalarında Plazma Serbest DNA Konsantrasyonunun Prognostik Değeri Sepsis, kritik hastalarda mortalitenin hala önemli bir nedenidir. Bu hasta grubunda mortalite; erken tanı, erken tedavi, güvenilir takip ve doğru sonuç tahmini ile yakından ilişkilidir. Güncel olarak kullanımda olan göstergelerin hiçbirinin altın standart olarak tanımlanmamış olması, dolaşımdaki yeni göstergelere ilgiyi arttırmaktadır. Güncel çalışmalarda plazma serbest DNA konsantrasyonunun çeşitli durumlarda tanı, takip ve prognoz belirlemede yeri araştırmaktadır. Bu çalışmanın amacı, plazma serbest DNA konsantrasyonunun kritik yoğun bakım hastalarında tanı, takip ve sonuç tahminindeki rolünün araştırılmasıdır. Ayrıca, plazma serbest DNA konsantrasyonunun kritik hastalarda tanı ve takipde kullanılan diğer göstergelerle (PCT, CRP, idrar mikroalbümini, lipit profili ve skorlama sistemleri) karşılaştırılması planlandı. Bunların yanı sıra uygulanan mekanik ventilator tedavisinin (invaziv mekanik ventilasyon: İMV- noninvaziv mekanik ventilasyon: NlMV) plazma serbest DNA konsantrasyonları üzerine etkileri karşılaştırıldı. Araştırılmaya etik kurul onayı alındıktan sonra Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı'nın Reanimasyon Ünitesine kabul edilen 42 ardışık hasta dahil edildi. Sepsis tanısı ASCP/SCCM kriterlerine göre belirlendi ve hastalara kanıta dayalı tedavi uygulandı. Hastalardan kabulde kan ve idrar örnekleri alındı ve günlük yoğun bakım skorları takip edildi. Hastalık evreleri (sepsis, ciddi sepsis ve septik şok) değiştikçe örneklemeler tekrarlandı. Sonuçta toplam 86 örnek elde edildi. Plazma serbest DNA konsantrasyonunun tayininde insan P- hemoglobin geninin kullanıldığı eş zamanlı PCR yöntemi uygulandı. Çalışmada elde edilen veriler Mann-Whitney U, Kruskall-Wallis testleri ve Spearman Rho korelasyon analizi kullanılarak değerlendirildi. Demografik verileri benzer olan hastaların yoğun bakım mortaliteleri %26.2 ve hastane mortaliteleri %33.3 olarak tesbit edildi. Plazma serbest DNA konsantrasyonları yoğun bakıma kabul edilen hastalarda kontrol grubuna oranla (p=0.049) ve septik hasta grubunda nonseptik hastalara oranla anlamlı ölçüde (p=0.0001) yüksek bulundu. Sepsisin şiddeti arttıkça plazma serbest DNA konsantrasyonunun yükselme eğiliminde olduğu tesbit edildi. Mekanik ventilator tedavisi açısından karşılaştırıldıklarında, hastalık şiddetinden bağımsız olarak İMV tedavisi uygulanan hastaların plazma serbest DNA konsantrasyonları NlMV tedavi grubundan yüksek olarak saptandı (p=0.003). 69Yine plazma serbest DNA konsantrasyonu, istatiksel olarak anlamlı olmamakla beraber, yoğun bakımda ölen hastalarda yaşayanlara oranla daha yüksek olarak saptandı (p=0.596). Rutin kullanımda kabul edilmiş diğer takip göstergeleri ve skorlama sistemleri ile karşılaştırıldığında plazma serbest DNA konsantrasyonu ile CRP (p=0.037, r=0.365) ve PCT (p=0.007, r=0.457) arasında anlamlı korelasyon tesbit edilirken diğer göstergeler ve skorlama sistemleri arasında korelasyon saptanmadı. Hastaların lipit profilleri karşılaştırıldığında istatiksel olarak anlamlı olmamakla beraber total kollesterol ve HDL düzeylerinin nonseptik hastalarda septik hastalara oranla daha yüksek olduğu ve hastalık şiddeti arttıkça bu düzeylerin düştüğü tesbit edildi. Ek olarak HDL düzeyinin plazma serbest DNA konsantrasyonu ile negatif korelasyon gösterdiği (p=0.015, r=-0.415) ve yoğun bakım mortalitesi ile ilişkili olduğu (p=0.045) tesbit edildi. Sonuç olarak plazma serbest DNA konsantrasyonu ve HDL düzeyleri kritik yoğun bakım hastalarında sepsis ve mortalite tayininde prognostik gösterge olarak kullanılabilirler. Anahtar Sözcükler:, DNA konsantrasyonu, HDL, Gösterge, Prognoz, Sepsis. 70 SUMMARY Plasma Free DNA Concentration as a Prognostic Marker in Critically III Intensive Care Unit (ICU) Patients. Sepsis is a leading cause of mortality in critically ill patients. Mortality is closely related to early diagnosis and treatment, reliable follow up and correct outcome prediction. None of the currently available tools for prediction of prognosis in ICU have been defined as gold standard. Therefore, interest on new biomarkers in circulation have increased. Recent studies have focused on the plasma free DNA concentration as a tool for diagnosis, follow up and as a prognostic marker in many cituations. The aim of this study was to evaluate the role of plasma free DNA concentration in diagnosis, follow up and the prediction of clinical outcome in critically ill ICU patients. Furthermore, the comparison of plasma free DNA concentration with the other markers (PCT, CRP, microalbuminuria, serum lipid levels and scoring systems) used in the ICU was planned. The effects of mechanical ventilation treatment (invasive mechanical ventilation: IMV- noninvasive mechanical ventilation: NIMV) on plasma free DNA concentration was also compared. After ethical comittee approval, 42 consecutive patients admitted to the general ICU of Ankara University Faculty of Medicine were enrolled in the study. Sepsis diagnosis have been defined according to ASCP/SCCM criteria and evidence-based management was performed. Blood and urine samples were taken on admission and ICU scores were calculated daily. The samplings were repeated with the change of diagnosis (sepsis, severe sepsis and septic shock) and totally 86 samples were collected. Plasma free DNA was measured with a real-time PCR assay for the (3-globin gene. Mann- Whitney U and Kruskall-Wallis and Spearman's Rho corelation tests were used for statistical analysis. Demografic datas were similar and ICU and hospital mortalities were 26.2% and 33.3% respectively. The plasma free DNA concentrations were significantly higher in patients admitted to ICU, compared to control group (p=0.049) and in the septic patients compared to nonseptic ICU patients (p=0.0001). It has been recorded that plasma free DNA concentration increased with the increase of severity of sepsis (p=0.0001). The plasma free DNA concentration were found higher (p=0.003) in IMV group compared to NIMV treated patients independent of the severity of the illness. 71Also, plasma free DNA concentrations were higher in patients who died in the ICU, although it is not statistically significant. When compared with scoring systems and other accepted prognostic markers used in the ICU setting, although significant correlation among plasma free DNA concentration with CRP (p=0.037, r=0.365) and PCT (p=0.007, r=0.457) levels were recorded, correlation with other markers and scoring systems could not be determined. Serum lipid levels were compared among diagnosis groups and although statistically not significant, total cholesterol and HDL levels of nonseptic patients were recorded higher than septic patients and negative corelation between HDL levels and plasma free DNA concentrations was observed, (p=0.015, r=0.415). Also, HDL levels were correlated with ICU mortality (p=0.045). In conclusion, plasma free DNA concentration and HDL levels may be a useful prognostic markers of sepsis and mortality in critically ill patients. Keywords: DNA concentration, HDL Marker, Prognosis, Sepsis. 72 83 |