| Popis: |
ÖZET Bu çalışmada, tek turboprop motorlu çok maksatlı bir uçağın; detaylı ön hesapları yapılmıştır. Albatros ismi verilen uçak, fonksiyonel bir uçak olup 2 mürettebat tararından kumanda edilecek, 8 yolcu ve şahsi eşyalarım veya 2000 lb (910 İt) zirai ilacı kabin içersine yerleştirilecek bir depo ile taşıyacaktır. Kısa ve orta uzunluktaki pistlere rahatça inip ve kalkması istenen Albatros, yaz aylarında orman yangınlarına müdahalede de kullanılacaktır. Albatros'un yerine getirmesi istenen kalkış uzunluğu, iniş uzunluğu, tırmanma süresi gibi ön şartlar belirlendikten sonra, benzer uçakların verileri ve istatistiksel veriler kullanılarak Albatros için gros ağırlık ve diğer ağırlık değerleri hesaplanmıştır. Gros ağırlığın değişimine etki eden faktörlerin, gros ağırlık üzerindeki etkilerini saptamak için Hassasiyet Hesabı yapılır. Bu hesaplarda, Hassasiyet formülleri denen bağıntılar kullanılarak, bu faktörler değiştiğinde gros ağırlığın nasıl değiştiği bulunur. Her misyon için ayrı ayrı verilen kalkış uzunluğu, iniş uzunluğu, tırmanma kriterleri, seyahat hızı ve tırmanma süresi gibi kısıtlamalar dikkate alınarak, güç ve kanat yüklemeleri arasında bağıntılar kurulur. Verilen kısıtlamaları sağlayan güç-kanat yükleme değerleri aynı eksen takımında çizilerek bütün şartlan sağlayan uygun çözüm bulunur. Gerekli motor gücü ve kanat alam, bu uygun çözüme karşılık gelen değerlerdir. Benzer uçakların verileri baz alınarak, Albatros'un genel konfigürasyonu saptanmış olup, bu konfigürasyon göz önünde bulundurularak, kokpit, kabin ve gövde düzenlemeleri yapılmıştır. Daha önceden hesaplanan motor gücünü verebilecek bir motor araştırılmış ve bulunan motorun gövde içine yerleştirilmesine karar verilmiştir. Misyonlar dikkate alınarak alttan kanat konfigürasyonu tercih edilmiş, daha önceden hesaplanan kanat alam baz alınarak diğer boyutları hesaplanmıştır. Benzer uçakların verilerinden faydalanılarak kuyruk takımının boyutları hesaplanmıştır. Ağırlık bUeşenlerinin tahmini değerleri için ağırlık merkezinin yeri ve değişim aralığı bulunmuş ve ağırlık merkezinin yeri dikkate alınarak iniş takımlarının yerleştirilmiştir. Bu yerleşimin açıklık kriteri, tip-over kriteri gibi değişik kriterlere uygun olup olmadığı kontrol edilmiştir. Çalışma esnasında bu bilgiler ışığında Albatros'un üç görünüş teknik resimleri de çizilmiştir. Elde edilen sonuçlar, benzer uçakların özellikleri ile birbirlerine çok yakın olup, hem ön dizayn çalışması hem de mühendislik açısından bu sonuçlar yeteri kadar yakınsaktır. XII THE DESIGN OF A UTILITY AIRCRAFT SUMMARY In this study the basic parameters of a utility aircraft with a turboprop engine have been calculated in detail. The aircraft called Albatros, which is a functional aircraft, is controlled by two crews. Albatros has capacity of 8 passengers with their belongings as an air taxi or of 2000 lb (910 It) chemical that can be carried in a hopper fitted on cabin as an agricultural aircraft. Specially summertime, Albatros can be used as a fire fighter due to forest fires. One of capabilities of Albatros is to land or take off using short-medium runways. After the preconditions like takeoff length, landing length, climbing time etc, to be satisfied have been determined, the gross weight and basic weight items of Albatros have been calculated, using the data similar aircrafts and statistical data. In order to determine how the factors, such as empty weight, range, cruise speed, endurance, fines and the efficiency of propeller, affect on the gross weight, The Sensitivity Calculation has been made. Using the equations called Sensitivity Equations, it is obtained how the gross weight changes when these factors decrease or increase. Considering different restrictions about takeoff length, landing length, climbing criteria, cruise speed and climbing time given for each mision, the relationship between wing loading and power loading has been obtained. If the values of the power loading and wing loading proofing the restrictions are drawn on the same axis, mis is allowed us to find an appropriate solution that can be provide all restrictions. The required engine power and wing area are the values matching to this solution. Considering the specifications of the similar aircraft, a general configuration for Albatros has been determined. Taking into consideration this configuration, the layouts of cockpit, cabin and fuselage have been determined. An engine that can provide for the power calculated was found and it has been decided to be installed inside the nose. For wing configuration, a low wing configuration is the most appropriate choice, regarding missions. Considering the wing area and the specifications of the similar aircraft, basic wing geometric parameter has been determined. After sizing of the wing, using wing and statistical data the empennage has been sized and arranged. For the estimated values of the weight components, the location of the center of gravity and its range have been determined. Considering the location of the center of gravity, the positioning of the landing gear has been arranged. It has been checked whether this position would be available or not according to ground clearance and tip-over criteria. X1UConsidering these parameters, the technical drawings of Albatros have been drawn. In the final phase of this study, all geometric parameters of Albatros have been obtained and it has been observed that the results are similar to the parameters of the similar aircraft. XIV 123 |
