Popis: |
YÜKSEK LİSANS TEZ OZU TELEVİZYON HABERCİLİĞİNİN ETİK SORUNLARI HABERCİLİK İLKELERİ VE UYGULAMALARI AÇISINDAN BİR DEĞERLENDİRME Gülendam UYGUÇGİL Basın Yayın Anabilim Dalı Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temmuz 2004 Danışman: Yard. Doç. Dr. Semra AKDEMİR Kitle iletişim araçları içinde televizyon, yapısal özelliklerinden kaynaklanan bir takım üstünlükleriyle, haberleri görsel, işitsel, hızlı ve hatta anında verebilen, geniş kitlelere ulaşabilen bir haber verme aracı konumuna gelmiştir. Televizyon haberlerini, öne çıkaran görsel-işitsellik ve hızlılık gibi unsurların yam sıra, giderek ticarileşen yayıncılık anlayışının beraberinde getirdiği bir takım yeni boyutlar, haberin geleneksel tanımlarının ve değerlerinin değişmesine ve erik sorunların artmasına neden olmuştur. Televizyon haberlerinin, kamuoyunu doğru, çok boyutlu, hızlı ve güvenilir bir şekilde bilgilendirmesi, dolayısıyla kamusal bir hizmet görmesi beklenmektedir. Ancak giderek artan oranda kar, rekabet gibi unsurların yayıncılık alanına egemen olmaya başlaması, yayıncılık alanında yaşanan tekelleşme, televizyon haberinin ticari kazanç sağlaması beklenen bir yatırım alanına dönüşmesine neden olmuştur. Televizyon haberlerinin değerini ölçmede tek belirleyici unsur olarak izlenme oranlarının alınması, haberlerde magazinel ve sansasyonel olaylara önem verilerek, haber kalitesinin düşüşünü de beraberinde getirmiştir. Televizyon haber çahşanlannm kişilik haklarına ve özel yaşama müdahale, gerçeği tam olarak araştırmama, kamuoyuna karşı olan sorumluluklarını göz ardı etme gibi etik dışı davranışları, kamuoyunda televizyon haberlerine duyulan güvenin giderek azalmasına neden olduğu düşünülmektedir. Televizyon haberciliğine duyulan güvenin tekrar kazanılabilmesi amacıyla, yaşanan etik sorunların ve bu sorunların temelinde yatan etik boyutların neler olduğunun doğru bir şekilde ortaya konması gerekmektedir. Yayıncılık alanında yaşanan tekelleşmenin önlenmesi, kamusal hizmet anlayışının yeniden sorgulanması, hukuksal düzenlemelerin gözden geçirilmesi, çalışanların sorunlarına yönelik çözüm yollarının geliştirilmesi ve en önemlisi özdenetimsel ilkelerin hayata geçirilmesi etik sorunların giderilmesi yolunda önemli bir sürecin başlangıcı olacaktır. Ill ABSTRACT ETHIC PROBLEMS IN TELEVISION NEWS BROADCASTING AND AN EVALUATION FROM THE VIEW POINT OF NEWS BROADCASTING PRINCIPALS AND PRACTICE Gülendam UYGUÇGÎL Press & Broadcasting Division Anadolu University Social Sciences Institute, July 2004 Supervisor: Assist. Prof. Semra AKDEMİR In mass communication media, television become a most important news report tool. Results from its structural properties television has specific superiorities, like visual, audio capabilities, so it can report the news wide amount of people rapidly and also immediately. As well as visual-audio capabilities and rapidness, television news broadcasting transform it into a commercial phenomenon. Therefore, this changes traditional values and descriptions of news broadcasting, and ethic problems begin to increase. Television news must inform public truly, multi-dimensional, rapidly, and reliable, consequently a public service is expected. Concepts like profit, competition began to dominate television news broadcasting, and monopoly on broadcasting sector, transform television news into profitable investments. Choosing `rating-ratio` as the only parameter in measurement of the worth of the television news, causes decrease of news quality, because the importance is given to sensational and magazine events. Some immoral behaviors like, to interrupt personal rights and private life, not to explore the truth, and forget the responsibilities to the public, causes distrust of audience to television news. To win the audience confidence back to the television news, ethic problems, and the fundamentals of them must be exposed straightly. On the other hand, to stop the monopoly on broadcasting, to interrogate the public service comprehension, to look over the law arrangements, to develop solutions for the problems of media workers, and the most important one to bring the principles of self-inspection into life can be a beginning of a process to remove the ethic problems. 169 |